‘Opvolger gezocht, desnoods buiten de familie’

Steeds vaker zie ik boeren zonder opvolger die toch een opvolger zoeken, desnoods buiten de familie. Maar hoe vind je dan een geschikte partner?

Ze wisten dat ze het bedrijf – wat destijds was overgenomen van haar ouders – niet zouden doorgeven aan de volgende generatie. Hun kinderen hadden qua carrière andere keuzes gemaakt en waren daar gelukkig mee. Maar het deed pijn om de boerderij waar door zoveel generaties hard voor was gewerkt, te moeten opgeven.

En omdat ze voorlopig nog niet van plan waren ermee te stoppen, schoven ze die beslissing voor zich uit. De gedachte aan hoe mooi het zou zijn geweest als een jonge ondernemer het roer van ze kon overnemen, liet ze echter niet los. Maar zoals het zo vaak gaat, nam ook hier de waan van de dag alle aandacht snel weer over.

Het gevoel voor de boerderij zit diep

Tot we met elkaar aan de keukentafel in gesprek komen. Dan blijkt hoe diep het gevoel voor de boerderij, deze plek, dit erfgoed zit. We verkennen met elkaar de mogelijkheden die er zijn en daarbij blijft vrijwel niets onbesproken.

Eén van de belangrijkste conclusies is dat ze het liefst willen dat de boerderij wordt voortgezet door jonge ondernemers, zelfs als dat niet hun eigen kinderen zijn. Ze zien het voor zich dat ze zelf nog een aantal jaren meelopen en als de samenwerking slaagt, willen ze het bedrijf overdoen. De uitdaging is vooral: hoe vinden we een geschikte partner?

Samenloop van omstandigheden

Hans is een jonge ondernemende man die zelf niet uit een boerenfamilie afkomstig is. Een groot deel van zijn leven werkt hij al in de landbouw, soms wat langer en soms wat korter op verschillende boerenbedrijven. Hij en zijn vrouw zouden graag een boerderij overnemen, maar hoe doe je dat als er geen bedrijf in de familie zit?

Door een samenloop van omstandigheden komen we met elkaar in gesprek. Ik hoor hem aan en vraag me af of de ondernemers waar ik mee begon en Hans een goede match zouden zijn?

Stap voor stap verkennen

Na het kennismakingsgesprek denken beide partijen na over of ze verder willen. Stap voor stap verkennen ze elkaar, het bedrijf en de mogelijkheden die zich voordoen. Niet dat dit een makkelijke weg is. Je bent geen familie en kent elkaar nauwelijks. Maar gedurende de tijd wordt wel duidelijk dat er een gezamenlijk doel is waar alle betrokkenen voor willen gaan en dat biedt mogelijkheden.

Steeds vaker zie ik boeren zonder opvolgers die toch een opvolger zoeken, buiten de familie. En er zijn best geschikte kandidaten, echter zonder boerderij. Is bedrijfsoverdracht en -overname binnen de familie vaak al uitdagend genoeg, als je er voor kiest dit te doen met mensen buiten de familie wordt dit zo mogelijk nóg lastiger. Maar het kan het ook makkelijker maken, door bijvoorbeeld zakelijk en functioneel goede afspraken te maken, er de tijd voor te nemen, elkaar goed te leren kennen en blijvend te werken aan de onderlinge communicatie.

Of het de ondernemers in het beschreven voorbeeld gaat lukken? De tijd zal het leren. Ze zijn in ieder geval op de goede weg. Een vleugje gezonde jaloezie kan ik niet onderdrukken… Was ik nog maar 25 jaar jonger, dan wist ik het wel!