Vroeger hadden boeren vaak wel een paar zeugen waarvan ze de biggen zelf afmestten, maar een dekbeer had niet iedereen. Daarvoor ging men met de zeug op stap naar iemand die wel zo’n beer had. Van gerichte fokkerij was nog nauwelijks sprake, als er maar biggen kwamen. - Foto: Misset BoerenlevenAchtergrond

Kijkje in 1937: dekbeer bij de buurman

Niet iedereen had vroeger een eigen dekbeer en ki bestond nog niet.

Dit sfeerbeeld uit 1937 ging vooral om het varken. Niet zomaar een varken dat vlakbij huis rondscharrelt en daar de restjes uit de keuken toegeworpen kreeg. Dit varken had nog een functie. Het ging namelijk om een beer en in die tijd hadden velen wel varkens, maar geen beer. Om een zeug drachtig te krijgen, moest men er daarom mee op pad, naar de ‘berenboer’.

Klusje voor de kinderen

Vaak was dat een klusje voor de kinderen. Zij liepen met de zeug over de weg, niet aan een touw of iets dergelijks, daar leent een varkensnek zich niet voor. Nee, ze dreven de zeug voor zich uit, met een stokje tikten ze op de kont of tegen de flank om de richting aan te geven. Zeugen die niet op die manier te verplaatsen waren, werden op een platte wagen gehesen en zo vervoerd.

Dekgeld

Soms geschiedde de dekking meteen bij aankomst, vaker bleef de zeug tegen een kleine vergoeding voor het voer en onderdak, een nachtje over. Los daarvan diende dekgeld betaald te worden, hoeveel verschilde per streek en al naar gelang de looks van de beer. Een beer met flink spek werd gezien als goed, het dekgeld lag dan al snel op een gulden of twee.

De werkwijze om met de zeug naar de beer te gaan, is lang in stand gebleven, pas eind jaren zestig van de vorige eeuw had ki een dusdanige plek verworven dat bezoek aan de beer niet meer nodig en niet meer praktisch was. In plaats daarvan kwam de beer aan huis, dat wil zeggen: in de vorm van een tube.

In de rubriek Zo ging het toen gaan we terug in de tijd. Boerderij bestaat al meer dan 100 jaar en aan de hand van foto's uit het archief kijken we naar de agrarische sector in de vorige eeuw. Benieuwd naar meer historie? Check het dossier Zo ging het toen.

Beheer
WP Admin