Kamer wil meer spoed bij herziening pachtwet

De Tweede Kamer wil meer spoed bij de herziening van de pachtwet. Staatssecretaris Rummenie zegt tijd nodig te hebben, maar Kamerleden willen sneller besluiten.

De Tweede Kamer vindt dat staatssecretaris Jean Rummenie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) meer haast moet maken met de nieuwe pachtwet. De staatssecretaris verwacht voor de zomer een conceptwetsvoorstel ter internetconsultatie voor te leggen, waarna het definitieve voorstel na de zomer naar de Raad van State kan. Rummenie wil het wetsvoorstel eind 2025 aan de Tweede Kamer voorleggen.

Kamerleden willen sneller besluit pachtwet

Kamerleden vinden dit veel te lang duren. De herziening van de pachtwet is al jaren een doorschuifdossier, terwijl ingrijpen in het systeem nodig is. Het huidige pachtstelsel met geliberaliseerde pacht heeft geleid tot veel meer kortdurende pacht. Daardoor hebben pachters veel meer onzekerheid over de beschikbaarheid van grond op lange termijn.

Tijdens een debat vroegen meerdere partijen Rummenie of het echt niet sneller kan. Rummenie reageerde afwijzend. Hij zegt tijd nodig te hebben om te overleggen met betrokkenen. “Ik zal mijn uiterste best doen om het wetsvoorstel eind van het jaar naar de Kamer te sturen. Verder ga ik niet, want ik doe niet graag beloftes die ik niet kan waarmaken,” aldus Rummenie.

Draagvlak of besluit?

Meerdere fracties wijzen erop dat al jaren overleg wordt gevoerd met de organisaties voor pachters (BLHB), verpachters (FPG) en landbouworganisaties LTO en NAJK. Het is tijd om besluiten te nemen.

Laura Bromet (GroenLinks-PvdA) noemt die voortdurende wens voor overleg en draagvlak ‘de ziekte van LVVN’. “Het kan niet altijd voor iedereen leuk zijn. Als zelfs VVD en GroenLinks-PvdA het eens zijn, is het echt tijd om keuzes te maken,” aldus Bromet. Ze verwijst naar haar gezamenlijke nota met VVD’er Thom van Campen en pleit voor invoering van de nieuwe pachtwet per 1 januari 2026.

CDA’er Eline Vedder waarschuwt de staatssecretaris ook voor zijn wens om breed draagvlak te creëren. Ze pleit wel voor een zorgvuldig proces, maar wijst erop dat belangenbehartigers zijn aangesteld om belangen te behartigen, niet om compromissen te sluiten. “Het is aan de staatssecretaris om besluiten te nemen. Dat is ook in het belang van de hele sector,” aldus Vedder.

Langdurige pacht als uitgangspunt

Op hoofdlijnen is er grote overeenstemming over de herziening van de pachtwet: langdurige pacht moet worden gestimuleerd. Kortdurende pacht moet mogelijk blijven, maar ontmoedigd worden. “Deze kortdurende contracten houden innovatie, verduurzaming en verdere bedrijfsontwikkeling tegen. Zo kunnen pachters en verpachters niet op weg naar verdere verduurzaming van de landbouw,” zegt Rummenie.

Hij werkt aan een pachtwet op basis van de notitie die de sectorpartijen eerder opstelden. De initiatiefnota van VVD en GroenLinks-PvdA vormt daarbij een belangrijke bouwsteen. Details van de wet moeten nog verder worden uitgewerkt.

Rummenie wil meerjarige pachtnormen

De wijze waarop pachtnormen worden vastgesteld, verandert ook bij de herziening van de pachtwet. Rummenie deelt de bezwaren van Kamerleden van BBB, ChristenUnie en SGP dat de huidige pachtnormen, gebaseerd op inkomsten van de afgelopen jaren, leiden tot te grote fluctuaties in de jaarlijkse pachtbedragen.

De staatssecretaris is voorstander van meerjarige normen om deze schommelingen te verminderen. BBB’er Cor Pierik pleit ervoor om de normen niet alleen te baseren op inkomsten uit voorgaande jaren, maar ook op de prognose voor het komende jaar. Rummenie staat daar nog niet achter. Volgens hem zijn de bedrijven waarop de pachtprijzen worden gebaseerd representatief en vormt de huidige methode een goede steekproef.