Lichte afname stikstof- en fosfaatexcretie in 2023

De stikstof- en fosfaatexcretie van de veehouderij is in 2023 zeer beperkt afgenomen ten opzichte van 2022. Dat blijkt uit definitieve cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De mestproductie komt uit op 464 miljoen kilogram stikstof en 147 miljoen kilo fosfaat.

De stikstofexcretie van de melkveehouderij nam in 2023 licht toe ten opzichte van 2022, terwijl de fosfaatexcretie met 2,1% afnam. Dat komt volgens CBS door de voersamenstelling. Door de weersomstandigheden was het stikstofgehalte van het kuilgras, dat in 2023 aan vee werd gevoerd, hoger. Het fosforgehalte was lager vergeleken met een jaar eerder.

Bij de intensieve veehouderijsectoren is er sprake van een daling van de stikstofexcretie. In de varkenshouderij daalde deze met 7,8% naar 81,7 miljoen kilo stikstof. De fosfaatexcretie van de varkenshouderij daalde met 4,7% naar 32,8 miljoen kilo. De afname komt vooral doordat er minder dieren worden gehouden. De stikstofexcretie van de pluimveehouderij daalde met 2,4% naar 52,6 miljoen kilo. Dit terwijl de fosfaatexcretie van pluimvee met 2,2% toe nam in 2023, naar 23 miljoen kilo.

Generieke korting

In deze definitieve cijfers voor 2023 is de fosfaatexcretie ruim 2,5 miljoen kilo naar boven bijgesteld ten opzichte van de prognose van het vierde kwartaal van 2023. De stikstofexcretie werd met 4 miljoen kilo naar beneden bijgesteld. De fosfaatexcretie zit hiermee onder het geldende nationale plafond dat de Europese Commissie heeft vastgesteld, maar nog 12,5 miljoen kilo (9,3%) fosfaat en 23,5 miljoen kilo stikstof (5,3%) boven de plafonds die vanaf 2025 gelden.

Demissionair landbouwminister Piet Adema presenteerde dit voorjaar een plan van aanpak om de mestproductie te verlagen om zo aan de nieuwe plafonds te gaan voldoen. Als de maatregelen – bestaande uit onder andere vrijwillige beëindigingsregelingen, voermaatregelen en afroming bij de handel in productierechten – onvoldoende effect heeft, dreigt een generieke korting. Het nieuwe kabinet hoopt in Brussel meer ruimte te krijgen om dit te voorkomen.