Boeren vrezen strengere regels na ‘reparatiebesluit’ Van der Wal

Aart van ’t Oever, woonachtig op een boerderij in het buitengebied van Zwolle, noemt het oorspronkelijke habitatbesluit uit 2008 onzorgvuldig. In 1995 werden de landerijen van zijn familie onder water gezet om wateroverlast in de stad te voorkomen. Met het Wijzigingsbesluit Habitatrichtlijngebieden van november 2022 van de minister kan dat in de toekomst vaker gebeuren.

Volgens Van ’t Oever is in de uiterwaarden van rivieren de Vecht en het Zwarte Water nu bos ingetekend dat er in 2008 nog niet lag. Het is nieuwe natuur, zegt hij, dat helemaal niet met een ‘correctie’ opeens ingetekend kan worden als te beschermen natuur.

“Rijkswaterstaat kan daardoor niet zomaar meer kappen als iemand bezwaar maakt”, zei hij tegen de bestuursrechters. En juist als er niet gekapt wordt, hindert dat de doorstroming. Met een groter gevaar op het onder water lopen van de graslanden van zijn familie.

‘Geen gevolgen voor bestaande vergunningen’

Remco Sipman, jurist van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland die het verhaal van de minister verdedigde, benadrukte keer op keer op de zitting dat de ‘correctie’ geen gevolgen heeft voor bestaande vergunningen van boeren. Sipman schat dat er zo’n 600 bezwaren zijn ingediend. Die worden behandeld door verschillende rechtbanken in Nederland.

In de rechtbank Zeeland-West-Brabant diende in juni eenzelfde kwestie. In die procedure verloren de tien bezwaarmakers en bleef het Wijzigingsbesluit overeind. Valentijn Wösten, jurist namens Vereniging Leefmilieu maar ook de man die de procedures voert namens Mobilisation for the Environment van Johan Vollenbroek, hekelde het wantrouwen dat hij bij de boerenondernemers in de Zwolse rechtszaal zag. “Is het werkelijk waar dat ondernemers hier zitten die zich verzetten tegen bescherming van kwetsbare natuur? Honderden beroepen zijn ingesteld als een schot hagel op dit besluit.”

‘Ik word er heel erg droevig van’

Volgens inhoudelijk betrokkene bij het RVO, Dick Bal, was al bij het Habitatbesluit in 2008 bekend dat er een reparatie zou volgen. In die tijd waren de kaarten met daarop de te beschermen soorten nog niet door alle provincies ingevuld. Alleen bij de verlening van vergunningen kunnen de bezwaarmakers hier iets van gaan merken.

Precies daar zit de pijn bij agrariër Rinus Oolbekkink uit Holten. “De overheid eist steeds meer van landbouwers en ondernemers. Alle agrarische bedrijven worden op de kop gezet en de een na de ander doet een touw om zijn nek.” Hij vertelde hoe hij zijn vader ooit meehielp natuur aan te leggen op hun grond dat werd verkocht aan Staatsbosbeheer, die het beheer -in zijn woorden- vervolgens vanachter een bureau ging doen. “Er worden mij vergunningen afgenomen omdat wij daar natuur ontwikkeld hebben. Ik word er heel erg droevig van.”

De bestuursrechter in Zwolle doet binnen zes weken uitspraak.