Opkoopregeling koeien heeft pas in 2026 effect op mestproductie

Door vertraging bij goedkeuring in Brussel heeft de opkoopregeling voor koeien pas in 2026 effect op de mestproductie.

De partiële opkoopregeling voor de melkveehouderij (extensiveringsregeling) zal dit jaar vrijwel geen effect meer kunnen hebben op de mestproductie. Hoewel de inzet erop gericht is om de regeling zo snel mogelijk open te stellen, verwacht demissionair landbouwminister Femke Wiersma dat dit pas aan het eind van het jaar zal zijn, waardoor het effect op de mestproductie van 2025 minimaal zal zijn.

Kamer bezorgd over vertraging

In de Tweede Kamer is bezorgdheid over de voortgang van de extensiveringsregeling voor de melkveehouderij. De regeling, die melkveehouders op basis van vrijwilligheid de gelegenheid moet bieden om tegen een vergoeding tijdelijk minder koeien te houden, zou in maart open moeten gaan, maar is nog steeds niet rond. “Aan mij zal het niet liggen”, reageert Wiersma op de kritiek van de Kamer. Via de voorjaarsnota reserveerde ze €627 miljoen voor de regeling, om daarmee fosfaatrechten op te kopen van deelnemende bedrijven. De partiële opkoopregeling kampt met vertraging bij de notificatie in Brussel vanwege staatssteunregelgeving. De combinatie van het tijdelijk minder koeien houden en het definitief doorhaken van de fosfaatrechten hiervoor, maakt het complex.

Politiek wil meer inzet van minister

Kamerleden hebben de indruk dat de minister er harder aan kan trekken om de regeling snel open te krijgen. Volgens Harm Holman (NSC) wil BBB niet aan de regeling en Pieter Grinwis (CU) ervaart ook grote bezorgdheid bij de sector over de regeling en vraagt de minister om met de sectorpartijen in gesprek te gaan. Wiersma zegt dat ze er hard aan trekt, maar dat er nu een kink in de kabel is gekomen door de notificatie in Brussel. “Maar de extensiveringsregeling gaat door. Ik ben in gesprek met de banken en met de zuivelsector hierover.” Wiersma zegt blij te zijn dat er maatschappelijke partijen zijn die hun verantwoordelijkheid nemen.

Sector wil steun voor inzet

Grinwis vindt dat de sectorpartijen wel wat meer ondersteuning mogen krijgen, nu ze zo de nek uitsteken om tot een goede regeling te komen. De politiek eiste dat de sector zelf ook substantieel zou bijdragen aan de regeling. De zeven melkveehouderijorganisaties verenigd in de G7 zijn met banken en de zuivelsector overeengekomen om tot een investeringsregeling te komen voor blijvende bedrijven. Deelnemers aan de partiële opkoopregeling kunnen dan extra rentekorting krijgen op hun lening voor duurzame investeringen. Gesproken wordt over 1% rentekorting, waarvan de helft wordt betaald door de zuivelsector en de andere helft door de banken. In het overleg zijn Rabobank, ABN Amro, ING en Triodos betrokken.

Effect op mestproductie blijft uit

Wiersma gaat ervan uit dat de regeling eind dit jaar open zal gaan. Het effect voor de reductie van de veestapel zal dan geen of nauwelijks effect hebben op de mestproductie van de melkveestapel in 2025, terwijl met name de fosfaatproductie eind 2024 nog 8% boven het verlaagde sectorale productieplafond voor 2025 ligt. Als dat niet gehaald wordt, dreigt een generieke korting. Het eerste weegmoment, waarop een tussenstand komt van de actuele productie, is nog steeds niet geweest, maar Wiersma verwacht dit op korte termijn te kunnen geven.