Grondprijs stijgt 8,3% in 2024, 97 transacties vooral in de melkveehouderij

De grondprijs steeg in 2024 met 8,3%. De gemiddelde prijs die voor een hectare landbouwgrond werd betaald is meer dan €85.000. Dat meldt makelaarsorganisatie NVM Agrarisch & Landelijk in haar jaaroverzicht. De vraag komt vooral vanuit de landbouw zelf.

Bouwland is het duurst. In de tweede helft van het jaar ging de landelijk gemiddelde prijs hiervoor door de grens van €100.000 per hectare. Begin februari meldde het Kadaster ook dergelijke cijfers.

Landelijk zijn er nog steeds grote verschillen. De regio IJsselmeerpolders blijft de duurste met een jaargemiddelde prijs van €164.000 per hectare. Naast deze dure hoek is ook in de regio West-Brabant de gemiddelde prijs nu boven een ton per hectare uitgekomen (€107.300). Het goedkoopst is grond in het Noordelijk Weidegebied, met een gemiddelde van €63.500. De enige regio met een daling is Bouwhoek en Hogeland, hier ging de hectareprijs van €81.200 naar €71.100.

Afgelopen jaar werden 70 melkveehouderijen verkocht, met een gemiddelde omvang van 43 hectare

Breed vertrouwen in grond als investering

De prijsstijging is groter dan de inflatie en wordt volgens Jos Ebbers, voorzitter NVM-Agrarisch en Landelijk, vooral aangejaagd vanuit de landbouw zelf. “Er is een breed vertrouwen in grond als investering. Dat is het belangrijkste. Daarnaast zijn de financiële resultaten in de landbouw op een niveau dat men ook kan investeren.”

Wat ook speelt, is de behoefte aan grond voor mestafzet en extensivering, met name in de melkveehouderij, aldus Ebbers. “Iedereen zoekt grond. Men wil voorsorteren op mogelijke extensivering.” Rekenkundig gezien kan het niet uit om grond aan te kopen voor de mestafzetruimte, is zijn analyse. Toch gebeurt het, tenminste in de melkveehouderij. “Zoveel vertrouwen is er in grond.”

_{Artikel gaat verder onder de grafiek}

Effecten stoppersregelingen merkbaar

Partijen van buiten de landbouw zijn wel aan de markt, maar hebben beperkte impact, volgens Ebbers. Stichtingen, zoals Land van Ons, die grond opkopen voor bijvoorbeeld natuur krijgen wel veel aandacht, maar beïnvloeden de markt niet echt. Particuliere beleggers zijn volgens Ebbers nauwelijks actief op de grondmarkt, mede door de perikelen rondom belastingheffing in box 3. Ook van grote beleggers als pensioenfondsen is volgens hem weinig te merken. “Over beleggers op de grondmarkt, pensioenfondsen en dergelijke, hoor ik nooit iets. Eigenlijk is alleen a.s.r. actief met grond.”

De effecten van de stoppersregelingen voor veehouders zijn op verschillende manieren merkbaar, aldus NVM. Zo investeren stoppers hun geld in grond, als belegging of om hun bedrijf op een andere manier voort te zetten. Ook dit vergroot de vraag naar grond. De grondmarkt heeft volgens NVM weinig last van onrust over vergunningen en afroming van productierechten. “Bedrijven met veel grond zullen naar verwachting in waarde stijgen door de aanhoudende vraag.”

_{Artikel gaat verder onder de tabel}

Meer bedrijven verkocht

Er zijn meer veehouderijen verkocht. Het aantal transacties steeg van 74 naar 97. Er zijn vooral veel melk- en intensieve veehouderijen verkocht. De prijzen waren bovendien flink hoger dan eerder. Ook dit is een teken van koopkracht in de sector, verklaart Ebbers.

Melkveehouderijen die te koop worden aangeboden, gaan grif van de hand. Afgelopen jaar werden 70 melkveehouderijen verkocht, met een gemiddelde omvang van 43 hectare. Dat is volgens NVM ongekend groot. De prijzen waren bovendien hoog. De gemiddelde verkoopprijs passeerde de grens van €4 miljoen. De verkooptijd was ook nog eens laag, gemiddeld een half jaar. Makelaars merken wel op dat verkochte bedrijven vaak een andere bestemming krijgen. Grond is dan de belangrijkste reden voor aankoop.

Ook in de markt voor intensieve veehouderijen is meer beweging na jaren van stagnatie. Er zijn meer bedrijven te koop gezet en meer bedrijven zijn ook daadwerkelijk verkocht. Al gaat het met 27 verkochte bedrijven niet om grote aantallen. De groei heeft deels te maken met het effect van de stoppersregelingen. Vorig jaar wachtte iedereen af wat de regeling zou inhouden en stelde een beslissing uit. Vraag is er naar bedrijven waar de vergunningen op orde zijn, deze worden aangekocht als uitbreidingslocatie.

Glastuinbouw: minder locaties verkocht

In de glastuinbouw staan de verkoopaantallen onder druk. In het afgelopen jaar zijn 19 locaties verkocht, het laagste aantal in 15 jaar. Hierbij geldt wel dat tuinders ook zaken doen buiten makelaars om, zodat NVM niet alles in beeld heeft. Bedrijven met alternatieve energiebronnen zijn het best verkoopbaar, aldus NVM.

De vraagprijs voor landelijke woningen is voor het eerst gemiddeld meer dan €1 miljoen, meldt NVM tot slot. De vraagprijs steeg met meer dan 10%. Utrecht is het duurst met gemiddeld €1,4 miljoen. Er gingen in een jaar tijd ruim 6.500 landelijke woningen van de hand. Tegen welke prijzen, meldt NVM niet. Landelijke woningen zijn vrijstaande woningen buiten de bebouwde kom of in het landelijk gebied.