Fosfaatrechten

Fosfaat, fosfaatreductie en fosfaatrechten zijn veelbesproken onderwerpen in de melkveehouderij. In dit dossier verzamelt Boerderij al het nieuws, achtergronden, opinies rondom deze onderwerpen. In de analyses leest u alles over de ontwikkeling van de prijs van fosfaatrechten.

Wat zijn fosfaatrechten?

Fosfaatrechten in Nederland zijn ingesteld om de fosfaatproductie in de melkveehouderij te beperken en daarmee te voldoen aan Europese afspraken over het beperken van stikstof en fosfaatverlies naar het milieu, in het bijzonder naar het grond- en oppervlaktewater. De initiële toewijzing van fosfaatrechten was gebaseerd op het aantal melkkoeien dat een boer had op 2 juli 2015 (referentiedatum) en de gemiddelde fosfaatproductie van deze dieren. Quota voor fosfaatproductie is een systeem dat in 2018 door de Nederlandse overheid is geïntroduceerd om de fosfaatproductie in de melkveehouderij te reguleren. Dit systeem is opgezet in reactie op het overschrijden van het door de Europese Unie vastgestelde fosfaatplafond in Nederland.

Waarom fosfaatbeperkingen?

De Nederlandse melkveehouderij produceerde te veel fosfaat, met name door mest. Te veel fosfaat kan leiden tot milieuproblemen, zoals eutrofiëring van oppervlaktewater. Eutrofiëring is het proces waarbij waterlichamen een overmaat aan voedingsstoffen, voornamelijk stikstof en fosfor, ontvangen, wat leidt tot een overmatige groei van algen en andere waterplanten.

Hoe werken fosfaatrechten?

  1. Toewijzing: Melkveehouders kregen begin 2018 fosfaatrechten toebedeeld op basis van het aantal melkkoeien en jongvee dat zij op 2 juli 2015 hielden en de gemiddelde melkproductie in 2015.
  2. Gebruik: Voor elk dier in de melkveehouderij dat fosfaat produceert, moet een melkveehouder een bepaald aantal fosfaatrechten in bezit hebben. Het exacte aantal rechten dat nodig is, varieert per type dier (bijv. melkkoe, vaars).
  3. Handel: Fosfaatrechten kunnen worden gekocht, verkocht of verleased. Dit betekent dat als een melkveehouder zijn veestapel wil uitbreiden, hij extra fosfaatrechten moet kopen of leasen van andere boeren die rechten over hebben.
  4. Controle: De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) controleert of melkveehouders niet meer dieren houden dan waarvoor zij fosfaatrechten hebben. Boeren die meer vee houden dan waarvoor ze rechten hebben, riskeren een boete.

Prijs fosfaatrechten

De prijs wordt voornamelijk bepaald door:
  • Vraag en aanbod: De balans tussen vraag naar en aanbod van de rechten beïnvloedt de prijs.
  • Overheidsregulering: Veranderingen in beleid of regels kunnen de prijs direct beïnvloeden.
  • Economische factoren in de melkveehouderij: Variabelen zoals melkprijzen en voerkosten spelen een rol.
  • Toekomstverwachtingen: Voorspellingen over marktontwikkelingen of beleidsveranderingen kunnen de prijs beïnvloeden.
  • Milieu- en duurzaamheidsdoelstellingen: Strengere milieueisen kunnen de vraag naar rechten veranderen.
  • Externe gebeurtenissen: Onvoorziene situaties, zoals ziekte-uitbraken, kunnen de markt beïnvloeden.
  • Marktinformatie en transparantie: De beschikbaarheid en duidelijkheid van marktinformatie kan de prijsvorming beïnvloeden.
De prijs varieert dus door een mix van marktdynamiek, overheidsinterventies en externe factoren. Lees ook meer hierover op de site van uitvoeringsorganisatie RVO.

Recente artikelen

Marktanalyse fosfaatrechten

Beheer
WP Admin