De grote variatie aan gemeten effectiviteit en het lage rendement van gecombineerde luchtwassers is zorgwekkend.
Dat zegt Nico Ogink, onderzoeker Veehouderij en Milieu aan de Wageningen Livestock Research. Ook producenten en leveranciers van luchtwassers zijn niet gerust op de uitkomsten van het onderzoek.
De gecombineerde luchtwassers blijken minder effectief dan de reducties waar de regelgeving op rekent. Bij wijze van steekproef werden 29 bedrijven met een combi-luchtwassers bemonsterd. De rendementen voor geurreductie varieerden hier van 0% tot 67%. De geurreductie is het verschil in hoeveelheid OdeurUnits per kubieke meter, binnen en buiten de stal gemeten.
Enorme meetverschillen bij luchtwassers
Het eerste deel van het onderzoek wees uit dat verschillende laboratoria een breed verspreid beeld geven over de hoeveelheid geuremissie van een stal. De hoeveelheid OdeurUnits gemeten in Nederlandse labs is 4,5 keer hoger dan de hoeveelheid in Duitse laboratoria. “Dat zou niet mogen, beide locaties zijn door de EU goedgekeurd”, aldus Ogink. WUR wil daarom nader onderzoek doen naar de systematische verschillen tussen meetstations.
‘De conclusies zijn getrokken op basis van slechts tien correct werkende systemen’
De gevonden waarden zijn volgens onderzoeker Ogink veelal ‘matig reproduceerbaar’. Als onder dezelfde omstandigheden opnieuw een meting wordt uitgevoerd, is de kans groot dat het resultaat in een ander laboratorium anders uitpakt. “Het meten van geur is lastig. De gemeten rendementen zitten vaak aan de onderkant van het meetbereik.” Bij het analyseren kan dus blijken dat de meetapparatuur niet gevoelig genoeg is, waardoor het berekende rendement een verkeerd beeld kan geven.
pH-waarden niet in orde
Bram Claassen, directeur van producent en leverancier FarmAir, ziet dit ook en vraagt zich af of geur wel in cijfers te vatten is. Maar dat is niet zijn enige kritiekpunt op het onderzoek. “De conclusies zijn getrokken op basis van slechts tien correct werkende systemen, bij de andere waren de pH-waarden niet in orde. Dat is essentieel voor het goed functioneren van de luchtwasser. Juist die pH-waarde is moeilijk op peil te houden, vroeg of laat verzuurt een wasser, dat is algemeen bekend.”
![Nieuwbouw van een varkensstal, met een gecombineerde luchtwasser. Links de silo voor het spuiwater, rechts op het dak de uitlaat van de luchtwasser. In het onderzoek varieerden rendementen voor geurreductie van 0% tot 67%. - Foto: Koos Groenewold]( "Nieuwbouw van een varkensstal, met een gecombineerde luchtwasser. Links de silo voor het spuiwater, rechts op het dak de uitlaat van de luchtwasser. In het onderzoek varieerden rendementen voor geurreductie van 0% tot 67%. - Foto: Koos Groenewold")
Nieuwbouw van een varkensstal, met een gecombineerde luchtwasser. Links de silo voor het spuiwater, rechts op het dak de uitlaat van de luchtwasser. In het onderzoek varieerden rendementen voor geurreductie van 0% tot 67%. - Foto: Koos Groenewold
Luchtwasserproducent Inno+ laat weten de resultaten van het onderzoek verontrustend te vinden. “We houden wel vertrouwen in ons product, maar als de resultaten tegen blijken te vallen, moeten we daar eerlijk over zijn. Er zijn veel factoren die van invloed kunnen zijn op de werking, we zien graag extra onderzoek naar de oorzaken”, licht bedrijfsleider Dirk Brouns toe. “Ook de gevonden variaties tussen meetmethoden vraagt extra onderzoek.”
Voor Claassen kwam de conclusie van het Wageningse onderzoek niet als verrassing. “Er zijn veel factoren die invloed hebben op de werking van zo’n wasser. Hierdoor is zo’n onderzoek niet heel betrouwbaar, zeker als er per bedrijf maar één meting heeft plaatsgevonden.”
De onderzoekers stellen wel dat de steekproef niet representatief is voor de landelijke situatie. De verwachting is tegelijk dat de conclusies uit het onderzoek waarschijnlijk niet veel van de werkelijke situatie zullen afwijken.