Waarheen met varkens na sluiting Hilckmann?

Nu Hilckmann stopt, moeten wekelijks 20.000 varkens elders geslacht worden. Maar wie zit op extra varkens te wachten in een overladen markt?

Als donderslag bij heldere hemel kondigde Hilckmann vorige week aan dat het twee dagen later, op vrijdag 26 februari, zijn deuren zou sluiten en er een einde zou komen aan meer dan veertig jaar slachten in Nijmegen. Voor de toch al overvolle varkensmarkt is dat een bijzonder slechte zaak. Voor zo’n 20.000 slachtingen per week moet een andere oplossing gevonden worden. Het einde van Hilckmann heeft volgens handelaren dan ook een behoorlijk negatief effect op de toch al tijden zeer moeizame varkensmarkt. Slachterijen die de slachtingen van Hilckmann moeten overnemen, kampen zelf al met overvolle slachtprogramma’s.

‘Slecht voor varkenssector’

Een ronde langs betrokkenen in de varkenssector bevestigt de vermoedens. “Dit is niet goed voor de varkenssector”, zegt varkenshandelaar Jan Schuttert zonder omhaal. “De druk op de varkensprijzen wordt hierdoor alleen maar groter.” Jan Vernooij van varkenshandel Ter Haar sluit zich aan bij de woorden van Schuttert. “Er zijn al te veel varkens op de markt. Ik kan me niet voorstellen dat slachterijen nu op extra varkens zitten te wachten.”

‘Slachterijen zitten niet te wachten op extra varkens.’

Een varkenshandelaar die niet met naam genoemd wil worden, denkt dat andere slachterijen nu achterover kunnen leunen en meer macht in de markt krijgen. “Ze krijgen de varkens in hun schoot geworpen. Dit helpt de prijsvorming in de varkensmarkt niet”, legt hij uit. Volgens varkenshandelaar Jan Posthouwer valt dat nog wel mee. “Ik denk dat slachterijen helemaal niet zitten te wachten op extra varkens”, vertelt hij. “Eigenlijk had er een slachterij bij moeten komen. Dit is een ontwikkeling die de markt alleen maar verder in het dal drukt.”

Slachterijen willen extra varkens opnemen

Hilckmann slachtte met 20.000 varkens per week ruim 7 procent van het totaal aantal slachtingen in Nederland. Daar moet een andere bestemming voor gevonden worden. Bij Compaxo in Zevenaar zijn ze wel bereid om extra varkens aan de haken te hangen. “We gaan kijken wat voor ons mogelijk is”, vertelt Emiel Hattu van Compaxo. “Over de exacte invulling moeten we nog nadenken, maar we zijn bereid om wat extra varkens te slachten.”

Met het verdwijnen van Hilckmann blijven vier bedrijven over die op grote schaal varkens slachten: Vion, Van Rooi Meat, Compaxo en Westfort. Logistiek laat Hilckmann geen gat achter; in de directe omgeving zijn genoeg slachterijen. De vier grootste hebben samen zes slachterijen in gebruik. Gorinchem valt af zodra Westfort een China-erkenning heeft voor IJsselstein.
Afbeelding: Boerderij

Slachterijen slachten meer

Ook Van Rooi Meat zegt toe extra varkens op te willen nemen, maar wacht nog op goedkeuring van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). “De bal ligt nu bij de NVWA. We wachten op hun toezegging voor extra controleurs”, vertelt directeur Marc van Rooi. “We kunnen extra varkens verwerken en zijn daar ook toe bereid.”

Bij slachterij Westfort was het eind vorige week topdrukte om in kaart te krijgen hoeveel varkens zij deze week meer kunnen slachten. Inkoper Jaap de Wit verklaart dat zij een deel van de Hilckmann-varkens gaan slachten. Hoeveel kon hij vrijdag nog niet zeggen, wel dat ze alleen borgen en gelten willen overnemen. Voor beren heeft Westfort geen afzet buiten het eigen KDV-programma, waar de nieuwe varkens niet in passen. Westfort snijdt de varkens af, maar gaat het vlees niet uitbenen. Daar is geen ruimte en geen personeel voor. Een vleesverwerker zal de deelstukken vervolgens uitbenen. Volgens De Wit is er voor het uitgebeende vlees wel markt, mits er geen beren bij zitten.

Volgens Jan Schuttert verloor Hilckmann zo’n € 8,00 per varken. “Als je dan bedenkt dat er zo’n 20.000 varkens worden geslacht in de week, dan kan je zelf wel uitrekenen wat het slachten per week kost.” Schuttert ziet als lichtpuntje dat de slachterijen die de extra varkens opnemen nu efficiënter kunnen slachten. “Dat zou de kostprijs verlagen en uiteindelijk betekenen dat de varkensprijs iets omhoog zou kunnen.”

Vion wilde niet inhoudelijk reageren op het sluiten van Hilckmann. “Dat ligt nogal gevoelig”, laat een woordvoerder van het concern uit Boxtel weten.

Duitsland reageert schouderophalend

In Duitsland, het belangrijkste afzetland voor Nederlandse varkens, wordt schouderophalend gereageerd op de sluiting van Hilckmann. Volgens inkoopdirecteur Heribert Qualbrink van slachterij Westfleisch in Münster zijn de wekelijkse 20.000 varkens van Hilckmann Europees en Duits gezien peanuts. Dat is een Nederlandse aangelegenheid, geeft hij aan. En die varkens verdwijnen deze week gewoon in de markt.

China-erkenning bittere noodzaak

Dat Hilckmann zijn Waterloo heeft gevonden door het ontbreken van een vergunning om zijn producten in China te verwaarden, verbaast collega-slachters niet. Die is onontbeerlijk. Bij Westfort wacht men voor de nieuwe slachterij in IJsselstein ook nog op een China-erkenning. Daarom is de oude slachterij in Gorkum noodgedwongen nog steeds in gebruik, voor die locatie heeft Westfort wel een China-erkenning. Bij Westfort is men ervan overtuigd dat zij de begeerde erkenning wel krijgen voor hun nieuwe slachterij. Een datum durven ze daar niet voor te noemen. Bij Westfort is met twee slachterijen nog wel ruimte om extra varkens te slachten.

Handelaren en inkopers op de slachtkoeienmarkt voorzien weinig problemen door het wegvallen van Hilckmann.
Foto: Henk Riswick