Varkenshouder haakt af bij collectieve mestafzet

De tijd van vrijheid en blijheid in de mestafzet is voorbij. Wetgeving en hoge afzetkosten gaan daarvoor zorgen.

Varkenshouders hebben grote problemen om de mest af te voeren. De situatie is het nijpendst voor boeren in concentratiegebied Oost. In Overijssel en Gelderland is gemiddeld 40 procent minder mest opgehaald bij varkenshouders dan afgelopen jaar, schat NVV. Prijzen zijn in deze regio met € 3 tot € 4 gestegen.

Veehouders moeten dit jaar fors mest verwerken

De oorzaken zijn bekend: een groot aanbod van rundveemest en steeds scherpere bemestingsnormen in de akkerbouw, waardoor de vraag kleiner is. Beide aspecten zijn geen verrassing. Bemestingsnormen worden al jaren scherper en voor extra druk vanuit de melkveehouderij na het wegvallen van het quotum is sinds jaar en dag gewaarschuwd.

Het antwoord op die toegenomen druk zou mestverwerking moeten zijn. Dit jaar moeten veehouders fors verwerken: 50 procent in Zuid, 30 in Oost en 10 in de overige regio’s. In plaats van het bouwen van echte verwerkingscapaciteit voor varkensmest, werd de verplichting tot op heden vooral ingevuld met vervangende verwerkingsovereenkomsten (VVO’s). De pluimveeroute met de verbrandingscentrale in Moerdijk en export zijn de instrumenten waardoor veehoudend Nederland aan de totale verplichting voldoet.

Varkenshouder zet mest liever voor kwartje per kuub goedkoper af

Nu fors meer moet worden verwerkt, zonder dat die capaciteit daadwerkelijk voorhanden is, openbaren de problemen zich. Wat meespeelt is dat de pluimveehouders zelf een groter deel van hun verwerkingscapaciteit nodig hebben. Een gebrek aan collectiviteit wreekt zich nu. Door verschillende oorzaken lukt het varkenshouders niet om gezamenlijk te investeren in verwerking. Moeilijkheden rond techniek en vergunningverlening spelen een rol, maar zeker ook de neiging van varkenshouders af te haken bij collectieven als ze de mest ergens anders voor een kwartje per kuub goedkoper kunnen afzetten. De gevolgen daarvan worden pijnlijk duidelijk. De tijd van vrijheid en blijheid in de mestafzet is voorbij. Wetgeving en hoge afzetkosten gaan daarvoor zorgen.