Halve varkens in de supermarkt

In Hongarije zijn de grote internationale supermarktketens ruim vertegenwoordigd. Lidl, Aldi, Auchan, Tesco, Spar en Metro zijn allemaal aanwezig. Anders dan in Nederland zie je hier in Budapest de Metro halve karkassen verkopen. Halve varkens hangen er in de koeling. Een mooi gezicht!

Dat er halve varkens in de koeling van de Metro hangen heeft te maken met een ‘andere beleving’ bij de mensen. Een Rotterdammer of Amsterdammer weet toch niet wat hij moet doen met een half varken? Een Budapester weet nog hoe hij zo’n half varken moet verwerken. Anderzijds heeft het ook te maken met het nieuwe Hongaarse btw-tarief: levende varkens en geslachte halve varkens hebben een verlaagd btw-tarief van 5 procent. Het normale tarief op verwerkte vlees(producten) is 27 procent. Dus een half varken kopen is voor de consument veel aantrekkelijker geworden.

‘Prijsdumpen’

De insteek van de supermarkt-multinationals is ook in Hongarije ‘prijsdumpen’ en kapot maken van de producent. Een half varken kost omgerekend €2,58 per kilo. Dit is zonder de kop, maar met de poten. Een scherpe prijs voor de consument. Laten we het sommetje eens samen maken. Af boerderij kost een varken circa €1,65 per kilo geslacht-gewicht. Het slachten kost €6 per half karkas, oftewel een €0,12 per kilo karkas. Dan nog beetje transport van zeg €0,15 per kilo. Dan kom je op €1,92, vooruit €2 per kilo karkas. Dan maakt de Metro op een dergelijk lage prijs toch nog 30 procent bruto marge. Dat is op zich te doen, lijkt me. Maar waarom biedt de Metro zo’n half varken niet aan voor €3,00 of €3,50 per kilo? En geef de varkenshouder €2 per kilo geslacht-gewicht. Volgens mij ligt daar geen consument van wakker. Maar op een of andere wijze verrekken die multinationals dat te doen.

Sector beschermen

De Hongaarse regering lijkt zich meer en meer te richten op ‘beschermen van de eigen varkenshouderij’. In een vorige weblog schreef ik al over de geldelijke bijdragen die hier per vleesvarken en straks ook per zeug worden gegeven. Recenter is een nieuwe wet aangenomen die het verbiedt PRRS-positieve dieren naar Hongarije te brengen. Er zit veel onduidelijkheid en tegenstrijdigheid in deze wet. Maar het lijkt me dat men de import van Nederlandse en Duitse biggen wil beperken. Dit past in de strategie om de zeugensector hard te laten groeien.

Dat lijkt me overigens een plausibel streven: er is hier plek en akkerbouwgrond zat. Hongarije is ruim twee keer zo groot als Nederland en heeft maar een vijfde van het aantal zeugen. Bovendien zit 10 tot 15 procent van de mensen thuis te niksen, dus het opkrikken van de varkenssector inclusief de bijbehorende industrie lijkt me goed voor de Hongaarse economie. Het is wel weer afwachten wat er van terechtkomt, want men heeft hier wel vaker ‘woeste plannen’ gehad. De stimulering moet ook bij de familiebedrijven komen, en niet alleen bij de grote integraties die nu al voerfabrieken, slachterijen, grond en 15.000 zeugen met bijbehorende vleesvarkens hebben.