Een varkensbedrijf in het uitgestrekte Groningse landschap. Het provinciebestuur wil de sector verder aan banden leggen. Foto: Jan Willem van Vliet VarkensAchtergrond

Intensieve veehouderij heeft het moeilijk in Groningen

Groningen wil de duurzaamste provincie van het land worden. In de visie van de beleidsmakers passen varkens en kippen niet in dat plaatje.

Provincie Groningen blijft moeilijk door één deur gaan met de intensieve veehouderijbedrijven binnen haar grenzen. In de nieuwste concept-omgevingsvisie is zelfs alle intensieve veehouderij op slot gezet, zonder ruimte voor uitbreiding of nieuwvestiging. Voor biologische bedrijven en bedrijven met het Freilandsys­teem geldt dit niet.

Uitbreidingsmogelijkheden intensieve bedrijven geschrapt

In april 2015 trad het huidige college aan. In het collegeakkoord stond dat het de toen geldende situatie van de intensieve veehouderij in stand wilde houden. Op dat moment was nog enige uitbreiding mogelijk in een paar gebieden. Omdat er grote partijverschuivingen binnen het college zijn geweest, paste de omgevingsvisie van het vorig college niet meer bij de politieke situatie. Gedeputeerde Staten hebben deze visie in 2015 volledig herschreven en uitbreidingsmogelijkheden voor intensieve bedrijven geschrapt.

LTO stelt vragen over verbod op uitbreiding

LTO is verbaasd over de totale stop op uitbreiding en stelde schriftelijke vragen over deze ommekeer en het verbod. Hierop brachten ChristenUnie en CDA in december een motie in. Het voorstel is om in overleg tussen provincie, LTO en milieuorganisaties te komen tot een nieuwe regeling. Hierin moeten de betrokken partijen overeenstemming bereiken over ontwikkelingsruimte bij het verduurzamen van intensieve veehouderij. Deze motie is aangenomen; andere partijen zagen ook in dat een verbod zoals het er nu ligt niet hard te maken is. In juni moet een akkoord zijn bereikt en wordt de nieuwe visie van kracht.

Verdienmodel voor melkveebedrijven ontwikkeld

Ook over de uitbreidingsmogelijkheden van melkveebedrijven in Groningen is de afgelopen jaren strijd gevoerd en ook daarbij telden de inhoudelijke argumenten sterk mee. Taeke Wahle, beleidsadviseur van LTO Noord: “Voor de melkveehouderij is in overleg met Gedeputeerde Staten met succes een systeem ingevoerd waarin een gefundeerd verdienmodel bedrijfsontwikkeling mogelijk maakt door te werken aan duurzaamheid en aan draagvlak voor het melkveebedrijf.” Aan de hand van tien maatlatten laten melkveehouders zien hoe ze presteren op het gebied van onder meer dierenwelzijn, ammoniak, omgevingsgerichtheid en natuur en landschap. “Was het verdienmodel er niet gekomen, dan zaten de melkveebedrijven met een bouwblok groter dan 2 hectare op slot.”

Vergelijkbaar model voor intensieve veehouderij invoeren

Voor de intensieve veehouderij zou in samenspraak met de provincie een vergelijkbaar model kunnen worden opgesteld. Hiermee zou uitbreiding gefundeerder kunnen worden beoordeeld dan via de willekeur van de huidige landkaart met gebieden waar wel en niet mag worden gebouwd. Het vorige college wilde hiermee op termijn aan de slag, maar het huidige college heeft aangegeven hier in de komende periode geen werk van te willen maken.

‘Sectoren moeten zich naar samenleving toe ontwikkelen’

Wahle: “Uiteindelijk versleutel je met dit komende overleg en de regeling die er straks uit voortkomt evengoed een aantal niet-ruimtelijke componenten in ruimtelijke besluitvorming. Maar goed, waardering en imago zijn belangrijk voor het perspectief. Voor behoud en versterking van een goed imago moeten de sectoren, ondanks de verhoogde druk op de bedrijfseconomie, zich naar de samenleving toe ontwikkelen. Bij maatschappelijke waardering hoort het dat een sector zijn maatschappelijke problemen zelfstandig, pro-actief kan oplossen.”

Groningen versus intensieve veehouderij: van 2009 tot nu

2009: Gedeputeerde Staten stellen dat de Groningse varkens- en pluimveebedrijven niet mogen uitbreiden en dat geen enkele nieuwvestiging wordt toegestaan. Uitbreiding van intensieve bedrijven is hooguit mogelijk via een ontheffing. De juridische procedure die LTO hierop voert, zorgt voor de rechterlijke uitspraak dat ontheffing als instrument moet worden vervangen door reguliere richtlijnen voor uitbreiding.

2011: Als antwoord hierop komt de provincie met een kaart met daarop groene, witte en gele gebieden. Voor de bedrijven in de witte gebieden blijft het uitbreidingsverbod van kracht. Bedrijven in de groene en gele gebieden mogen maximaal uitbreiden tot respectievelijk 7.500 en 5.000 vierkante meter.

2011: Ook over deze provinciekaart voert LTO een juridische procedure om duidelijk te krijgen wat de motivatie en onderbouwing van dit beleid zijn. Hierop concludeert de rechter dat er door de provincie voldoende overleg en discussie is gevoerd en daarmee ook onderbouwing is gegeven.

2015: Groningen krijgt een sterk veranderd college van bestuur. Het college geeft aan de komende periode niet te willen werken aan een verdienmodel voor de intensieve veehouderij. De provincie publiceert een concept-omgevingsvisie die moet gelden van juni 2016 tot en met 2020. Hierin staat wederom een compleet verbod op uitbreiding en nieuwvestiging van intensieve veehouderij.

2016: Boeren, milieu en politiek in Groningen proberen de komende maanden in gezamenlijk overleg te komen tot een regeling voor duurzamere intensieve veehouderij.

Beheer
WP Admin