Biofilm bevordert resistentie

Apeldoorn – Een hardnekkige biofilm die voorkomt in veel waterleidingen is de ideale overlevingsbodem voor bacteriën. Om antibioticaresistentie in de veehouderij verder te verminderen, moeten veehouders en adviseurs meer aandacht krijgen voor biofilmvorming in leidingen en drinkbakken.

Dit stelde professor Johanna Fink-Gremmels van de Faculteit Diergeneeskunde in Utrecht tijdens een symposium voor de kalverhouderij van het Veterinair Kennis Centrum in Apeldoorn.

Een biofilm is een samenklontering van bacteriën in bijvoorbeeld bochten of doodlopende delen van leidingen. Dar ontstaat een slijmerig laagje met bacteriën. Deze bacteriën verkeren in een soort slaapfase en zijn zo in staat reiniging met veel verschillende middelen te overleven. Alleen met speciale reinigingsmiddelen is een biofilm te verwijderen.

Biofilms worden aangestuurd of veranderd door de aanwezigheid van antibiotica. Zo blijft bij het geven van antibiotica via de kalvermelk een deel van de antibiotica aan de film plakken. Bacteriën komen in aanraking met lage concentraties, waardoor ze erop reageren met resistentie. Biofilm kan niet alleen resistentie onder bacteriën veroorzaken, maar ook effect op het kalf hebben. Dat krijgt de bacteriën uit zo’n biofilm immers met water of melk binnen.

Het ontstaan van biofilms is volgens Fink-Gremmels ook de reden waarom het voeren van algen niet zal lukken. Algen vormen juist biofilms en blijven overal aan plakken, met alle gevolgen vandien. Daarom waarschuwde Fink-Gremmels ervoor dat het gebruik van afvalwater of kalvergier voor algenkweek niet gaat werken.