Gestaag groeien met nieuwe melkveestal

Bas (32) en Stanny (64) Stoltenborg in Harreveld (Gld.) melken in hun nieuwe melkveestal 125 koeien met twee GEA-melkrobots. Zij hebben 62 hectare, waarvan 80% grasland en 20% mais. Het rollendjaargemiddelde is 10.185 liter per koe per jaar, met 4,58% vet en 3,64% eiwit. - Foto's: Hans Prinsen

De melkrobot herkent de koeien aan de Ovalert. In de oude stal hadden de koeien de stappentellers al om. Het helpt de veehouder goed bij het signaleren van tochtige koeien, vindt hij. De batterijen zijn nog lang niet leeg. Daarom hebben we ze gehouden.

De nieuwe stal (links op de foto) is sinds september 2019 in gebruik. De oude stal (rechts op de foto) dateert uit 1970. Het jongvee zit nog in de verbouwde zeugenstal (midden). Stoltenborg kan het werk in de nieuwe opzet met een persoon rondzetten. Stanny wordt volgend jaar 65. Het is de bedoeling dat hij minder gaat werken. De nieuwe stal is een vooruitgang in het aantal arbeidsuren per persoon.

In de oude stal hadden de koeien last van wittelijndefecten. Ook joegen we koeien op om naar de melkstal te gaan, ze moesten veel draaiingen maken , zegt de veehouder. Dat zorgde voor klauwproblemen. In de nieuwe stal hebben we rubber op de roosters laten leggen. Het is een simpele, maar doeltreffende oplossing. De mestschuif is niet meegegaan met de verhuizing. Die beviel ons niet zo goed. Hij was vaak stuk.

Tijdens de voorbereidingen van de bouw was de nok een aandachtspunt. We hebben lang nagedacht wat goed bij onze stal zou passen. De nok moet groot genoeg zijn om goed te kunnen ventileren in de zomer , legt Stoltenborg uit. Na verschillende berekeningen bleek de opening 1.60 meter te moeten zijn. Of het systeem voldoet, moet nog blijken. We hebben de koeien hier pas sinds afgelopen september in. Toen was het niet zo warm meer. Aankomende zomer gaan we het merken.

In de oude melkstal maakten zowel Stanny als Bas werkweken van minstens 60 uur. Dat is nu een stuk minder. Voorheen molken we de koeien in een 2x8-melkstal. Dat was per melkbeurt minstens 2,5 uur werk. Aanvankelijk had Stoltenborg het idee om 115 koeien te gaan melken in de nieuwe stal. Dit was de maximale hoeveelheid toen de fosfaatrechten kwamen. Ondertussen heeft Stoltenborg voor 600 kilo fosfaat bijgekocht.

Het is opvallend licht en fris in de stal. De 3+3-vorm zorgt voor een compacte en overzichtelijke stal. Er is nog ruimte over voor 15 koeien. Deze kunnen dan niet allemaal tegelijk vreten. Omdat Stoltenborg melkt met twee robots ziet hij dat niet als een probleem. In deze stal kunnen we in deze opzet ongeveer 120 koeien melken en 20 droge koeien huisvesten , zegt Bas. Aan de achterkant van de stal kunnen minstens twee spanten aangebouwd worden. Dan zouden we richting de 180 melkkoeien gaan en zou er nog een melkrobot bij kunnen, maar dat is toekomst.

Tijdens het coaten van de voergang is een stukje vergeten. Het zijn zo van die onvoorziene dingen die je altijd wel tegenkomt. Het vergeten stukje beton is half maart alsnog van coating voorzien.

Bij binnenkomst in de stal springt het grote strohok gelijk in het oog. Een hek zorgt ervoor dat er twee hokken zijn: een hok voor kalfkoeien en een hok voor zieke dieren. Ik hoop niet dat ik de ziekenboeg veel hoef te gebruiken.

In de diepstrooiselboxen ligt biobedding, de droge fractie van gescheiden mest. De melkkoeien liggen er goed in. Ze tonen geen kale plekken meer op de hakken. Samen met de rubberen roosters zorgen de boxen voor een goed koecomfort.

In juni verwachten Stanny en Bas Stoltenborg een open dag te organiseren.

Per 10 koeien houdt Stoltenborg 4,5 stuks jongvee aan. 60% van de koeien insemineert hij met Belgisch Blauwe. We laten alle vaarzen testen op eigenschappen. Daarna valt een deel van de vaarzen niet af. Met deze dieren willen we niet doorfokken. De veehouder merkt dat hij daardoor wel eens een genetisch minder goed dier aanhoudt voor de opfok. We hebben het aandeel Belgisch Blauw al verminderd, maar het vergt enige tijd voordat dat doorwerkt en je weer op basis van goede gentesten kunt selecteren.

De overgang naar de nieuwe stal was niet direct een vooruitgang in productie. Deze bleef nagenoeg gelijk. Misschien komt het omdat je in een oude stal automatisch meer je best doet , vraagt Soltenborg zich hardop af. De koeien hadden ook wat last van melkziekte , legt hij uit. En er zat teveel kali in het stro. Voordat je dat opgelost hebt, ben je weer zes weken verder.

Goed met elkaar omgaan is de basis in een familiebedrijf. Hierover zijn Stanny en Bas het beiden eens. Eens in de paar maanden gaan we met beide gezinnen om tafel, om zakelijke en dagelijkse dingen te bespreken. Ook de echtgenotes zijn daarbij, zij zitten beiden niet in het bedrijf. Een goede omgang is niet alleen belangrijk op zakelijk gebied.

De koeien staan al bijna 15 jaar jaarrond op stal. Weiden kost veel werk , zegt Stoltenborg. Wij hebben ervaren dat het moeilijk is om de koeien goed vol te voeren als ze buiten lopen. Toch heeft de veehouder bij de nieuwbouw rekening gehouden met het weiden van koeien. Zo houdt hij rekening met melkstromen met meerwaarde, zoals PlanetProof. Tot nu toe was PlanetProof geen optie, maar in de toekomst willen de melkveehouders graag hun opties open houden.