Maisteelt: proberen om te leren

Meten is weten. Op het oog krijg je wel een indruk van een gewas, maar wat de werkelijke kwaliteit en opbrengst is, weet je pas na de oogst. Van Geresteijn heeft een eigen weegbrug. Wat de kilo s betreft leek Ambient in opbrengst weinig verschil te maken tussen volvelds- en rijenbemesting, hoewel de proefopzet het niet toelaat om daar meteen harde conclusies aan te verbinden. Er volgt nog een analyse van monsters door Oosterbeek.

Ambient was inderdaad al goed om te hakselen en is dus duidelijk een erg vroeg ras en daardoor ook nog laat te zaaien, volgens kwekers zelfs nog tot 20 juni. Het gewas ontwikkelt zich door de korte groeiperiode minder massaal en is daarom ook geschikt voor een mengteelt. Op het proefveld zijn klimbonen met de mais meegezaaid, met als doel het eiwitgehalte wat op te schroeven. In het buitenland gebeurt dat al wat vaker, maar het is nog experimenteren welk gewas of ras het meest geschikt is en wat het uiteindelijk oplevert.

De gehakselde mais wordt met de gehakselde triticale gemengd en met een stationaire Orkel-pers in ronde balen gedraaid. Zo wordt het betrekkelijk kleine partijtje kuilvoer toch goed geconserveerd. De bezoekers hadden een leerzame middag. Niet al hun vragen zullen zijn beantwoord, maar door eens wat te proberen, kun je toch veel leren.

Rijenbemesting past van Geresteijn bij een aantal klanten nu al voor het vierde jaar toe. Dat is bemesten in geploegd land, apart van het zaaien. Om met hetzelfde werktuig zowel volvelds- als rijenbemesting toe te kunnen passen, zijn de balken van de bouwlandinjecteur hydraulisch verschuifbaar gemaakt.

Onderzaaien doet Van Geresteijn in combinatie met een Busa roterende schoffel. Voordeel van de roterende schoffel is dat die niet gauw last van stropen heeft als het onkruid al wat groter is. Van Geresteijn heeft uitsluitend klanten op zandgrond. Bij zo n 60% van de klanten is dit jaar gras onder de mais gezaaid.

Links het deel waar alleen mechanische onkruidbestrijding is toegepast. Daar staat behoorlijk gras, maar ook meer onkruid, onder andere muur. Spuiten en licht lijken twee factoren te zijn met grote invloed op de mate waarin de onderzaai succes heeft.

Er lijkt meer te spelen. Na een passage van de hakselaar komt onverwacht een stukje tevoorschijn waar een zaaielement even heeft gehaperd en daar staat gras, terwijl in de rest van dit perceeltje nauwelijks sprietjes zijn te vinden. Licht heeft dus kennelijk ook zijn invloed gehad. Had er achteraf gezien eerder gras gezaaid moeten worden? Leren door te proberen. Hoewel dit jaar ook de droogte vast en zeker een rol heeft gespeeld. Nu nog afwachten of het gras zich na de oogst nog goed gaat ontwikkelen.

Een ander praktisch punt is het onderzaaien van gras. Op de proefveldjes is Italiaans en Engels raaigras gezaaid en rietzwenk, ook met verschillende bespuitingen voor onkruid en variatie in hoeveelheid zaaizaad. Er is gezaaid toen de mais op kniehoogte was en gespoten met een mengsel van 1 liter Landis en een halve liter Calaris, Milagro en Kart. Waar niet is gespoten, staat het gras er behoorlijk op, waar wel is gespoten, valt dat erg tegen. De toegepaste middelen beïnvloeden dus waarschijnlijk het succes van de onderzaai.

Grosso staat er mooi op en laat ook duidelijk zien dat het een heel ander ras is dan Ambient. Ook hier is naast rijenbemesting volveldsbemesting toegepast. Dan blijkt dat bij een vergelijking in een praktijkproef het nog niet zo eenvoudig is om meteen harde conclusies te trekken. Grosso lijkt het op het oog met volveldsbemesting beter te doen, maar heeft op het volvelds bemeste stuk Sorghum als voorvrucht gehad. Sorghum ontwikkelt een veel massaler wortelstelsel dan mais en heeft de reputatie een mooie structuur achter te laten. De praktijkwaarneming is geen bewijs, maar geeft wel een indicatie dat de toestand van de bodem hier de groei beïnvloedt.

Grietje Raaphorst van Nordic Maize Breeding geeft uitleg bij het proefveldje met Ambient. Dat is een nog tamelijk onbekend ras, maar wel een extreem vroege mais (FAO 120). Ambient is een ras dat is gekweekt met als doel door een korte groeiperiode beter in te passen in een rotatie met andere gewassen. Vooral de biologische telers doen daar op dit moment hun voordeel mee. Ambient is een Nederlands product van een Nederlands bedrijf en wordt in Nederland vermeerderd. Het zaaizaad is zowel voor de biologische als de gangbare landbouw beschikbaar.

Het gaat echter vooral over de mais. De demoveldjes zijn op 4 mei gezaaid en bemest met 40 kuub rundveemest. Er is niet beregend, maar ondanks de droogte stond de mais er goed op. Hoewel het ook in Kootwijkerbroek droog en erg warm is geweest, viel er toch af en toe nog net op tijd wat regen.

Het begint met het maaien van een stukje triticale. Van Geresteijn heeft voor de oogst van GPS (Gehele Plant Silage) een speciaal maaibord voor de hakselaar gekocht. Tot nu toe zijn het vooral de biologische bedrijven die klant zijn voor dit werk. Normaal zou de triticale natuurlijk al lang van het land zijn. Het gehakselde product wordt later op de dag gemengd met snijmais en dan in balen gedraaid. - Foto s: Herbert Wiggerman

Hier wat meer overzicht op het proefveldje Ambient. Links van de sjalonstok is volveldsbemesting met drijfmest toegepast, rechts is rijenbemesting toegepast. Een verschil in kleur en lengte van het gewas is goed te zien. Rijenbemesting lijkt de mais goed te doen en Van Geresteijn meldt dat tijdens de extreme droogte Ambient met volveldsbemesting ook eerder krullerig in het blad ging staan.