Met nieuwe stal naar 140 melk- en kalfkoeien

Familie Dirkes verplaatste het bedrijf en bouwde een nieuwe stal. Ze wil in Nieuw-Schoonebeek (Drenthe) doorgroeien naar 140 melk- en kalfkoeien en een productie van 1,2 miljoen kilo melk.

Foto

Hans Dirkes (55) koos samen met zijn vrouw José (54) en hun twee zoons voor vrijwillige bedrijfsverplaatsing. “Daar zaten we op slot. Hier kan onze zoon Roy (23, red) het bedrijf later voortzetten”, aldus Dirkes, die samen boert met zijn broer Arno (48). Foto’s: Theo Galama
Een luchtfoto van het bedrijf. “We boeren hier sinds 25 maart 2019. Op die dag ben ik samen met de koeien overgegaan. Mijn vrouw José is een paar dagen eerder, op 22 maart, verhuisd”, vertelt Hans Dirkes. Het jongvee is gestald bij zijn broer Arno.
De melkveehouder boerde bijna 30 jaar op het bedrijf van zijn oom, 7 kilometer verderop. “We hadden daar geen uitbreidingsmogelijkheden. Al in 2002 werden we door de provincie benaderd voor bedrijfsverplaatsing”, zegt Dirkes, die er werkte in een ligboxenstal uit 1971 en molk in een 2x4-melkstal. “We hadden een kleine 70 melkkoeien.”
In 2014 zocht Provincie Drenthe opnieuw toenadering, met wederom de vraag of de melkveehouders wat voelden voor bedrijfsverplaatsing. Voor het nabijgelegen Natura 2000-gebied Bargerveen moest namelijk een bufferzone van 220 hectare worden aangelegd.
De bouwlocatie had al een agrarische bestemming. De oude stallen van een gemengd bedrijf werden in 2017 gesloopt, waarna in 2018 de bouw van start ging. Bij het bedrijf hoort in totaal 82 hectare, waarvan 18 hectare pacht.
Bij de bouw van de 1+4-ligboxenstal waren degelijkheid en arbeidsgemak twee belangrijke uitgangspunten. De melkveehouders wilden aanvankelijk al het vee onder één dak huisvesten. Vanwege gestegen bouwkosten en de introductie van fosfaatrechten bleek dat niet haalbaar, waarna het plan werd aangepast.
De stal is 65 meter lang en 32 meter breed. “We wilden de vierkante meters staloppervlak optimaal benutten, vandaar deze indeling”, aldus Dirkes, die de bouwkosten scherp in de gaten hield. “We hebben slapeloze nachten gehad over de bedrijfsverplaatsing en de kosten”, vertelt José Dirkes.
De stal heeft 88 vreetplaatsen. Dat is aan de krappe kant, erkent Dirkes. “We moeten er continu voor zorgen dat er genoeg voer ligt. We schuiven het voer 7 keer per dag aan, voor het laatst om 22.00 uur.”
Op dit moment zijn er 110 melk- en kalfkoeien en 60 stuks jongvee. Dirkes kocht dit jaar 37 vaarzen, waarvan 10 dieren uit Denemarken en 27 vaarzen uit Duitsland. “In december komen er nog 10 vaarzen uit eigen aanwas bij”, aldus Dirkes.
De koeien worden gemolken door deze 2 Gea Mono Boxen. De melkveehouders bekeken 3 verschillende robots. “Ik was gecharmeerd van Fullwood, mijn broer zat op Lely en Roy zag deze robots wel zitten. We hebben er geen discussies over gevoerd. De wens van de jongste generatie gaf de doorslag.”
De robots draaien naar tevredenheid, zegt Dirkes. “Het zijn compacte boxen. De robots melken goed. We hoeven bovendien niet of nauwelijks nog koeien te halen.”
Het rollendjaargemiddelde is 9.100 liter, met 4,58% vet en 3,54% eiwit. “We zaten op 9.500 liter. Dat is ook zeker weer het doel. De vaarzen moeten wennen. Het transport speelde hen zeker parten, net als de tropische hitte. Dat heeft zeker impact op de productie”, aldus Dirkes.
Dirkes kan de koeien separeren naar 2 strohokken. “Dat is een hele verbetering ten opzichte van de vorige situatie. Voorheen hadden we een hokje van 3 bij 3 vierkante meter.”
De melkveehouders doen aan weidegang. De huiskavel is 26 hectare. “Dit seizoen hebben we de deur opengezet en met vrij verkeer gewerkt. Misschien gaan we volgend jaar weiden via de robot”, aldus Dirkes.
Dirkes koos voor een emissiearme Berkelvloer. De koeien lopen er prima op, zo zegt hij. De vloer wordt schoongehouden door twee gebruikte Lely-mestrobots in combinatie met het Engeldot-druppelsysteem.
De melkveehouder laat de vloer achtmaal daags een beetje nat worden, om te voorkomen dat de mestresten uitdrogen. Het druppelsysteem draait iedere keer 12 seconden. Boven alle vloerdelen zijn drie waterleidinkjes bevestigd.
In de stal lopen 5 koeien met weke zolen. “Het probleem zit in de buitenklauw”, vertelt Dirkes, die al enigszins rekening hield met klauwproblemen. “De vloer heeft in het begin toch wat scherpe randjes. Het salpeterzuur in het beton heeft ook een negatief effect op de klauwen”, aldus Dirkes.
De melkveehouder koos voor boxen met koematrassen. Dat bevalt prima. Dirkes heeft uiergezondheid hoog in het vaandel staan en maakt de boxen 2 tot 3 keer per dag schoon.
Het celgetal schommelde op de andere locatie rond 80/90. In de nieuwe stal is het celgetal gedaald naar 50. “Schoonmaken, stimuleren en dippen gebeurt in één gesloten systeem, zodat je andere kwartieren niet kan besmetten.”
Dirkes hanteert een strikt beleid als het gaat over uiergezondheid. Indien zich na een eerste geval opnieuw uierontsteking voordoet in hetzelfde kwartier dan neemt hij afscheid van de desbetreffende koe.
Dit is de machineberging. In deze kapschuur bevindt zich een werkplaats en wordt stro opgeslagen. Uitgaande van 148 boxen voor grootvee kostte de stal € 6.081 per plaats. Dat is inclusief erfverharding en kuilplaten.
Dirkes wil in 2020 naar 140 melk- en kalfkoeien en een productie van tenminste 1,2 miljoen liter. Daarvoor is nog 2.000 kilo fosfaat nodig.
Met de bedrijfsverplaatsing, de overstap op robotmelken en de schaalvergroting is er het afgelopen jaar veel veranderd. “Alles kwam tegelijk. We moeten nu even tot rust komen. Volgend jaar willen we doorgroeien, om vervolgens te optimaliseren”, aldus Dirkes.