‘Na de MKZ-crisis nog fanatieker geworden’

Hier is te zien hoe Freek Nooteboom de hark repareert. "De machine is 13 meter breed, dan wil het wel eens gebeuren dat je een paaltje raakt. Dat is een nadeel van weiden", vertelt zijn broer Albert.

De melkveehouders hebben meer dan 40 hectare in een nevengeul van de IJssel. Bij extreem hoog water loopt dit gebied onder. "Dit gebied is rigoureus op de kop gegaan", vertelt Albert Nooteboom. Vaak zal het gebied niet onderlopen, verwacht de melkveehouder.

Dit bedrijf met eigen ogen bekijken kan tijdens de open dag op vrijdag 1 september. Bezoekers zijn tussen 10.00 en 17.00 uur welkom aan de Meenseweg 10 in Heerde (Gld.).

Nooteboom koos voor een ruim strohok dat hij in twee gedeeltes heeft gesplitst. Het gaat om 150 vierkante meter.

Mts. Nooteboom heeft in Heerde (Gld.) een melkveebedrijf met 300 melk- en kalfkoeien en 240 stuks jongvee. De broers Albert (46, links) en Freek (41) Nooteboom poseren samen met hun vader André (72) in het nieuw staldeel. "Hij is de grondlegger van ons bedrijf en helpt nog altijd mee", aldus Freek Nooteboom. - Foto's: Theo Galama.

"Mijn vader had een mooi eenmansbedrijf. Met lintbebouwing en een landgoed in de nabijheid was de locatie echter verkeerd", vertelt Albert Nooteboom. In 1996 kochten de melkveehouders er daarom een bedrijf bij. Op deze locatie is het bedrijf vervolgens gegroeid.

"Ons bedrijf is altijd in balans gegroeid. We zijn niet alleen meer dieren gaan houden, maar hebben altijd in grond geïnvesteerd", vertelt Nooteboom. Bij het melkveebedrijf hoort 155 hectare, waarvan 120 hectare in eigendom. "Tussen 2012 en 2015 hebben we 26 hectare gekocht. Dat was een fikse investering. "

Aanvankelijk was het de bedoeling dat de broers Albert en Freek allebei hun eigen melkveebedrijf zouden runnen. Uiteindelijk besloot het tweetal samen verder te gaan op één locatie. Dat gaat prima. De broers weten wat ze aan elkaar hebben. "Het is de kunst om met elkaars beperkingen om te gaan en elkaars sterke punten te benadrukken", vertelt Albert Nooteboom.

De melk gaat naar FrieslandCampina. Het rollendjaargemiddelde is 8.330 liter, met 4,41% vet en 3,68% eiwit. De melkveehouders hebben nooit de allerhoogste productie nagestreefd. Ze letten wel scherp op de kosten. "We boeren niet om rijk te worden, maar om met melken de kost te verdienen en boer te blijven", aldus Albert Nooteboom.

De melkveehouders doen aan weidegang. Vanwege de aanpassingen op het erf staan de dieren nu een poosje op stal. "De koeien zijn begin april naar buiten gegaan en hebben al drie maanden buiten gelopen. We zijn nu aan het maaien. Nog even en de koeien kunnen er weer uit", aldus Albert Nooteboom.

Dit zijn de te insemineren dieren. "Na het insemineren gaan ze terug naar de jongveeopfok. Daar zetten we er een stier bij, zodat alle dieren drachtig worden", vertelt Nooteboom.

De broers kopen geen vee aan en werken uitsluitend met eigen dieren. Een deel van de stieren blijft op het bedrijf en wordt afgemest. Op dit moment zijn er zo'n 30 stieren. Die worden op twee locaties gehouden. "De locatie van mijn vader is nog in gebruik. Daar houden we ook het jongvee vanaf 3 maanden leeftijd", aldus Nooteboom.

De dieren in het nieuwe staldeel gaan via deze route naar de melkstal. "Ik wilde geen ligboxen opgeven en ik voelde er weinig voor om een brug over het voerpad te maken", aldus de melkveehouder die samen met zijn broer Freek deze route bedacht.

De groene aanslag is op deze foto goed te zien.

In het nieuwe staldeel ontdekte Nooteboom onlangs een groene laag aanslag in de waterbakken. "Dat komt door het vele licht in deze stal. Daardoor krijg je algen in het water", aldus de melkveehouder.

De boxen zijn bedekt met matten en een laagje zaagsel. De dieren liggen er prima op. "Het is vooral een stukje boercomfort", aldus Albert Nooteboom, die het bijhouden van meer dan 300 diepstrooiselboxen niet zag zitten.

De dieren lopen op een emissiearme vloer van Berkel Beton. Mestschuiven houden de vloer schoon. Het werken met een mestrobot zag Albert Nooteboom niet zitten. "Op veel bedrijven is dat toch een punt van zorg. Ik heb daarom gekozen voor een bedrijfszeker systeem."

Het nieuwe staldeel is erg licht. De noordzijde van het dak bestaat uit lightroofplaten. De zuidzijde van het dak bestaat uit sandwichpanelen. Hier kunnen mogelijk in de toekomst nog zonnepanelen op.

De MKZ-crisis was een dieptepunt voor mts. Nooteboom. Er werden 335 dieren geruimd. Maar 2001 kan ook worden gezien als een omslagpunt. Fanatieker dan ooit tevoren bouwden de melkveehouders sindsdien verder aan hun levenswerk. "Dat zie je in deze omgeving bij wel meer bedrijven", aldus Nooteboom, refererend aan de ondernemersdrift en de groei van enkele andere melkveehouders.

In 2001 had mts. Nooteboom een melkquotum van 850.000 kilo melk. In 2016 leverden de melkveehouders 2,5 miljoen liter melk af. "Na de MKZ-crisis hebben we 155 dieren aangekocht, hoofdzakelijk drachtige vaarzen. Daarna hebben we steeds volop in grond, quotum en onze gebouwen geïnvesteerd", vertelt Nooteboom.

De stallen uit 1997 en 2006 zijn met veel eigen arbeid en gedeeltelijk tweedehands materialen opgebouwd. Eind vorig jaar namen de melkveehouders het nieuwste staldeel in gebruik. Het nieuwe gedeelte is tegen de bestaande gebouwen aangebouwd. Tussen Kerstmis en oud en nieuw is het staldeel in gebruik genomen.

Op deze foto zijn de groepshokken beter te zien. Op 2 juli 2015 waren er 557 stuks vee op het bedrijf. De GVE-referentie is vastgesteld op 406. "We hebben al 50 dieren weg moeten doen. Daar blijft het niet bij. We hebben nog altijd veel jongvee. Het doel was altijd om met eigen aanwas te groeien", vertelt Nooteboom.

Pal naast de strohokken - in het voorste gedeelte van de stal - heeft Nooteboom ruimte vrijgemaakt voor de eenlingboxen en de groepshokken voor nuchtere en jongere kalveren. "Deze groepshokken zijn ideaal", aldus Nooteboom.

De bestaande 2x16 rapid exit-melkstal (60 graden) werd grondig vernieuwd. Feitelijk werd alle apparatuur vervangen. Automatische separatie werd ook ingepast. Ook werden de krachtvoerautomaten vervangen en uitgebreid. De totale kosten, inclusief inventaris van de nieuwe stal, bedroegen ¬ 170.000.

Separeren gebeurt met een drieweg selectiebox. Bovenop de selectiepoort is een BCS geïnstalleerd. Deze bodyscancamera word binnenkort in gebruik genomen. Omdat de selectiepoort zich direct onder de open nok bevindt, is er een dakje gemaakt.

De broers doen het gros van het landwerk zelf. Het uitrijden van vaste mest, het schoonhouden van de sloten en het balenpersen besteden ze wel uit. De broers werken met twee man personeel. Beide medewerkers staan voor 30 uren op de loonlijst. Ook zijn er regelmatig stagiairs, scholieren en vakantiekrachten aanwezig.

De kapschuur wordt gebruikt als opslag voor stro. Mts. Nooteboom was voorheen ook actief in het loonwerk. Dat is nu niet meer zo. Voor het zaaien en hakselen van mais maken de melkveehouders een uitzondering. De broers doen ook nog altijd aan een stukje maishandel. "Dat staat los van het melkveebedrijf", aldus Nooteboom.