‘Melkveehouders, nuchter blijven’

Was de werkelijkheid van 2 juli 2015 maar eerder ingedaald. Nu heeft groeien pas echt zin.

Eindelijk was daar dan de bevestiging: melkveehouders krijgen fosfaatrechten toebedeeld op basis van de melkveestapel per 2 juli 2015. Alle fosfaatproductie die er sindsdien bij is gekomen, moet vanaf 1 januari 2017 verdwijnen. Tenzij er rechten zijn bijgekocht. Een jaar later volgt nog een generieke korting van mogelijk 8%. Misschien blijft de derogatie ondertussen behouden, maar er zijn al heel wat bestuurders en zuivelbazen die geloven dat die eigenlijk al verloren is. Nederland heeft met het melkproductie-offensief sinds het einde van de quotering te veel vijanden gemaakt in Europa. Veel krediet had het toch al niet in het Europese nitraatcomité. Nederland zocht te vaak de grenzen van het acceptabele op.

Voor de Nederlandse melkveehouderij voelt het bijna als ramp op ramp. Na twee jaren met dalende melkprijzen, zoeken naar nieuw houvast en dus tegen de klippen op melken, blijkt dat alle moeite voor niets was, virtueel. Of erger, het was misschien wel contraproductief.

Zo gaat het wel vaker in de wereld, maar je stelt je toch de vraag of zoveel verspilling van energie en geld niet was te voorkomen. Wellicht wel, maar hoe dan? Het gemakkelijkste antwoord is: ‘Als de politiek maar eerder duidelijkheid had gegeven.’ Al wat lastiger is het om te zeggen: ‘Als onze voorlieden maar eerder een compromis hadden kunnen bereiken.’ Het moeilijkst is waarschijnlijk om toe te geven dat je jezelf niet zo had moeten laten opjutten.

In alle antwoorden zit iets van waarheid, maar de basale duidelijkheid was er al ruim een jaar: het fosfaatrecht per 2 juli. Wie op basis daarvan optimaliseerde, is nu het beste af. Alleen waren toen de uitvoeringsdetails nog niet bekend.

Straks valt echte efficiency en groei te boeken. In de zuivel leeft breed de verwachting dat het nog zoveel oplevert dat de melkproductie structureel niet daalt, ook niet door verlies van derogatie. Te hopen valt wel dat niemand zich opnieuw gek laat maken door deze verwachting.