‘Geen stap verder zonder voortschrijdend inzicht’

“Voortschrijdend inzicht is goed”, vindt Hanna. Ze zegt dit naar aanleiding van mijn blog van vorige week.

Daarin constateerde ik dat FrieslandCampina kiest voor productiebeheersing van biomelk.

Sommige reacties verweten me ‘gedraai’ en ‘slappe knieën’. Ik zou van mijn standpunt van de vrije marktwerking zijn afgeweken.

Nou en? Als je altijd maar op je standpunt blijft staan, kom je geen stap verder. Dan krijg je een verharde maatschappij, met steeds botsende meningen en geen vooruitgang. Een standpunt moet kunnen bewegen om een betere toekomst te krijgen. De waarheid ligt vaker in het midden dan aan de beide einden.

“Een goede ondernemer leeft bij de gratie van voortschrijdend inzicht”, mengt Hans zich in het gesprek. “Zoals bij de productiebeheersing van melk: als blijkt dat het marktmechanisme niet werkt, moet je instrumenten bedenken om dat te sturen.”

Mijn idee. Ik ben nog steeds blij dat we af zijn van het starre stelsel van melkquota. De kostprijs werd te hoog. Als boeren stopten en hun quotum duur verkochten, stroomde er veel geld naar buiten de landbouw. De kopers waren bestaande boeren, die (te) diep in de schulden raakten. Zo verarmde de veehouderijsector.

Vooral kleinere bedrijven waren de dupe. Grote boeren groeiden, kijk maar rond in je eigen omgeving. Prima dus dat de quotering verdween.

Oplossingen bedenken

De effecten zijn echter verkeerd ingeschat. Zowel door de bobo’s van zuivel, LTO als overheid. De melkproductie steeg sneller dan men dacht en de markt kan het niet verwerken. Dus te lage prijzen.

Dan moet je niet klagen en roepen dat het verleden terug moet komen. Dan moet je oplossingen bedenken. Ik heb al vaker een pleidooi gevoerd voor A- en B-melk. Sodiaal in Frankrijk boekt daar prima resultaten mee. En dichter bij huis het kleine dappere CZ Rouveen.

Of via Brussels geld de melkproductie tijdelijk minderen. Een effectief wapen, lijkt mij. En dan niet één keer, maar structureel. Geen poeder- en boterbergen creëren, maar bij overschotten de productie vrijwillig met steun beperken. En die is met 14 cent te laag.