‘Kalverhouder op onnavolgbare wijze de klos’

Was Chris Naalden vleeskalverhouder geweest in Duitsland of België, dan had hij nu nog een normaal draaiende onderneming gehad. Of was hij zelfs maar een van die 102 afnemers van mengvoerbedrijf Coops in Halle geweest.

Ook dan had hij niet in de situatie gezeten waarin hij en zijn gezin nu al twee jaar zitten: technisch failliet, want voor €2,5 miljoen aan kalveren vernietigd en daarbovenop ook nog een rekening van €600.000 van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), voor ‘verrichte werkzaamheden’. Op onnavolgbare wijze is hij de klos.

Eén crouton op 500 ton salade

Die gedachten schoten door mijn hoofd tijdens de rechtszitting bij het College van beroep voor het bedrijfsleven (CBB) waar Naalden, zijn vrouw en 4 van hun 5 jonge kinderen waren komen opdraven. Naalden maakte er bezwaar tegen de behandeling die hem en zijn naasten ten deel was gevallen: een aantal urinestalen van vleeskalveren met daarin het afbraakproduct AOZ, in alle gevallen minder dan 1 ppb per kilo. Of, om een toxicoloog te citeren: “Minder dan 1 crouton op 500 ton salade.” In Duitsland, België en andere EU-landen oordelen dat er geen sprake is van besmetting bij een concentratie beneden de 1 ppb. De NVWA oordeelt anders. “Naalden heeft een verboden middel gebruikt bij het afmesten van vleeskalveren”, oordeelt die. En bij zo’n ‘feit’ wordt het hele bedrijf geruimd en komt de rekening te liggen bij de overtreder.

Overigens is bij Naaldens vee alleen maar AOZ gevonden in urine van kalveren. Niet in (vlees van) de dieren zelf, of in voer. Terwijl de NVWA stelt dat voer de bron van de besmetting was.

Anderen vrijuit

Bij 102 afnemers van mengvoerbedrijf Coops in Halle (98 varkenshouders en 4 kalverhouders) is wel AOZ in vlees gevonden. Dat geeft de NVWA toe in de rechtbank. Toch gingen alle afnemers van Coops vrijuit, terwijl AOZ in vlees eigenlijk een nog sterkere indicatie is voor consumptie van een verboden stof. Wat mij betreft is het de 102 veehouders van harte gegund dat ze vrijuit gingen.

De staatssecretaris van Economische Zaken/Landbouw heeft immers al vrij snel gezegd dat er nooit een gevaar voor de volksgezondheid is geweest. En het is die veehouders ook maar overkomen. Ze kochten GMP-gecertificeerd voer en handelden in goed vertrouwen.

Dat deed Naalden echter ook. Toch moeten hij en zijn gezin op de blaren zitten, en dat op grond van zeker niet overtuigendere aanwijzingen.

Onvoorbereide NVWA

De juristen van de NVWA en het ministerie van Economische Zaken konden het eigenlijk ook maar moeilijk uitleggen, hoewel de college van rechters hen alle ruimte bood. Erger nog: EZ en NVWA hadden zich eigenlijk helemaal niet voorbereid op de zitting. Er was geen verweerschrift en voor hun beweringen putten ze uit stukken die anderen niet mochten inzien. Ook hadden ze geen compleet dossier bij zich en werd voorgelezen uit verouderde informatie. Bijna rijst de indruk dat de NVWA zich helemaal niet druk maakt om zo’n veehouder die komt protesteren tegen haar optreden. Zoiets van: “Wie doet ons wat? Wij gaan over de voedselveiligheid en wij maken en interpreteren de regels!”

Hopelijk hebben ze de rechters van het CBB niet in hun zak.