Genetisch goed

Ze komt nog even naar het voerhek gelopen als ik ’s avonds laat langsloop. Ik geef haar een aai over haar grote kop.

Ze is één van de oudste dames in de stal en moet binnenkort weer kalven. Vurig hoop ik op een kuiskalf. Van een dergelijke koe wil je de hele stal wel vol hebben. Nooit is ze ziek geweest, zelden kreupel en ze geeft nog steeds heel veel melk. Dat ze genetisch gezien al lang voorbij gestreefd is, maakt mij niet uit. Het gaat er uiteindelijk om hoe ze het doen in de stal.

Daar hadden we laatst nog een leuke discussie over met onze adviseur van de veeverbeterorganisatie. Hij had van mij toch wel verwacht dat ik de meerwaarde van genoomstieren in zou zien. En ja, ik heb ooit heel veel genetica op school gehad. Genoeg om te weten dat het op papier allemaal waar is. Maar daar zit ‘m nou juist de kneep. Omgevingsfactoren hebben volgens ons een niet te onderschatten invloed op het uiteindelijke resultaat. Dat is ook de reden dat de ene koe het super doet bij de ene boer en een volle zus onderpresteert bij de andere boer. Trouwens, deze twee zussen hebben ook maar 25 procent dezelfde genen.

Wij hechten zeer veel waarde aan ouderwetse fokwaarden. Fokwaarden die op basis van nakomelingen ontstaan en niet op basis van genenpakket. Dat levert uitgestelde antwoorden, maar geeft je wel het bewijs dat een stier ook echt nakomelingen levert die aan de verwachtingen voldoen en lang mee gaan. Maar laten we ook de moeders niet vergeten. Ook zij leveren de helft van de genen aan hun nakomeling. En die bewezen goede, dus oude moeders koesteren wij. Aan de kaas proef je echt niet of de melkgeefster genetisch ver vooruit is. Maar op een ander vlak doen we wel mee met de nieuwigheden. Gesekste rietjes in combinatie met Belgische Blauwe rietjes hebben een niet gering deel van het vat ingenomen. Nu is het alleen nog even afwachten of er ook echt alleen maar kuisjes geboren worden uit de moeders wier genen we graag willen behouden voor ons bedrijf.

De tijd zal ons leren of we de juiste beslissing nemen of dat we straks met een hopeloos ouderwetse veestapel zitten. Maar als ik naar die oude koe in het strohok kijk, maak ik me nog niet zo’n zorgen.