De waarde van (de) Nederlandse zuivel en een goed plan

De Nederlandse zuivelsector staat er in doorsnee uitstekend voor. FrieslandCampina is de groeibriljant. Dit alles dankzij geluk en goede plannen, maar om vol te houden zijn nieuwe plannen nodig.

Topman Cees ’t Hart vertrekt als succesvol en gelauwerd CEO bij FrieslandCampina. Hij heeft van twee zuivelcoöperaties, die ieder voor zich net niet goed en groot genoeg waren om het te kunnen maken op de wereldmarkt, een succesvol zuivelbedrijf gemaakt, waar wereldwijd met jaloezie naar wordt gekeken. Het is deels geluk, want bij de fusie had niemand in de bedrijfstop voorzien dat Nederlandse kindervoeding zo’n succes zou worden in China, maar een ander deel van het succes heeft wel degelijk te maken met een goede aansturing en dito commerciële strategie.

De leden van FrieslandCampina kunnen blij zijn, want bij welke andere zuivelreus hadden ze eenzelfde resultaat ontvangen?

Veel collega’s bij andere zuivelbedrijven kijken er met jaloezie en spijt naar. Waarom valt hen niet eenzelfde succes ten deel?

Nu wil ik niet generaliseren, want wie bij Cono zit, Nemelco, Rouveen of DeltaMilk, kan goed meekomen.  Al deze bedrijven hebben hun eigen niche en liften samen mee op het succes van de Nederlandse zuivel. Zuivel uit Nederland maakt echt een prijsverschil ten opzichte van de buurlanden.

De kunst is nu om dit vast te houden. Buitenlandse bedrijven lijken steeds meer op te rukken. We weten van DMK en DOC Kaas. Cees ’t Hart zegt dat hij meer fusies en overnames verwacht. De kunst is dan om de meerwaarde van Nederlandse melk en zuivelproducten vast te houden. Het zou spijtig zijn, en ook een grote kapitaalvernietiging, als het anders zou gaan.

Maar het gevaar dreigt niet alleen van die kant. Ook succesvolle bedrijven hebben geen doorlopend patent op succes. Voor FrieslandCampina kan het grootste gevaar wel eens schuilen aan de coöperatieve kant van het bedrijf. De leden hebben namelijk heel veel dood geld in de coöperatie zitten, geld dat de coöperatie hard nodig heeft, maar ook geld dat de leden zelf ook wel op een andere manier zouden kunnen gebruiken.

Dat geld vrijmaken ten behoeve van de leden zou veel boeren goed uitkomen, maar het kan funest uitpakken voor de onderneming, want dan is FrieslandCampina binnen de kortste keren in handen van een beursgenoteerde speler, of een Chinees semi-staatsbedrijf. Om dit probleem op te lossen is dus opnieuw een goed en slim plan nodig. Tenzij de leden nog tot in lengte van jaren rustig op hun steeds groter wordende coöperatieve beleggingen kunnen blijven zitten.

Daar is helaas geen garantie voor. Laat ieder het lot van de ZLTO voor ogen houden als hij denkt dat ongebruikte rijkdom zomaar met rust wordt gelaten en ook nog goed besteed. Weliswaar probeerde de ZLTO de leden te helpen met de spaarpot van Sobel, maar door meerdere doelen tegelijk na te streven en door gebrek aan scherpte met Vion staat de ZLTO nu bijna zelf bij het BKR geregistreerd.