Alles over het melkverminderingsplan – Update

Lang niet alle ins en outs zijn uitgewerkt, en voor zover antwoorden gegeven kunnen worden geldt er nog een slag om de arm: de politiek kan altijd nog weer anders beslissen. Geactualiseerde vragen en antwoorden.

De komende dagen en weken wordt in Brussel verder gewerkt aan de exacte invulling van het plan, waarvoor €150 miljoen beschikbaar is. Zo is het bedrag van €0,14 premie wel met de lidstaten gewisseld, maar nog niet officieel schriftelijk vastgelegd.

De conceptregeling voor de premie op niet-gemolken melk ligt ter bestudering bij de lidstaten. In augustus zullen de lidstaten in samenspraak met de Europese Commissie een besluit nemen over de voorwaarden.

Wie kan aan het plan deelnemen?

Elke actieve melkveehouder in de Europese Unie die levert aan een melkfabriek kan een premie krijgen voor vrijwillige vermindering van de melkproductie. De regeling staat open voor gangbare en biologische rundveehouders, en hoogstwaarschijnlijk ook voor schapen- en geitenmelkers.

Geldt de regeling ook voor bedrijven die dit jaar gestopt zijn?

Nee. De regeling geldt voor actieve melkveehouders.

Kan een zelfkazer of zelfzuivelaar ook meedoen?

Nee. De invulling van de regeling is nog niet definitief, maar waarschijnlijk wordt de productie becijferd op basis van de hoeveelheid melk die aan de zuivelfabriek wordt geleverd. Zelfzuivelaars vallen buiten de regeling.

Bij wie moet een melkveehouder zich melden?

Het wachten is op de definitieve details vanuit Brussel, aanmelden is daarom in dit stadium nog niet mogelijk. Nadere informatie over de regeling wordt door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) verstrekt, zodra die beschikbaar is.

Kan een veehouder die twee afnemers heeft of twee afleveradressen de productie op de ene plek laten stijgen en de andere laten dalen, om op die manier premie te krijgen?

Nee, dat mag niet.

Kan een melkveehouder zijn koeien tijdelijk verleasen aan een collega en zelf minder gaan melken om de premie te krijgen?

Dat is niet toegestaan. RVO zal toezien op het gebruik van dergelijke constructies.

Kan de Europese Commissie de regeling voor de stimulering van vrijwillige productievermindering verschil maken tussen de lidstaten, bij voorbeeld door beperking van de interventie per land?

Nee. De maatregel is bestemd voor alle melkveehouders in alle lidstaten. Individuele boeren beslissen zelf over deelname.

Krijgen melkfabrieken een compensatie voor overcapaciteit die het gevolg is van de productievermindering?

Nee, de maatregel richt zich op melkveehouders en niet op de capaciteit van melkfabrieken.

Is er geen sprake van oneerlijke concurrentie als lidstaten een extra plus op de bonus zetten?

De Europese Commissie heeft aangegeven dat lidstaten hun maatregelen terdege moeten onderbouwen. Commissaris Phil Hogan wil in elk geval voorkomen dat aanvullende nationale maatregelen averechts werken.

Waarom wordt vergeleken met de productie van een jaar eerder en niet met de productie in bij voorbeeld het derde of tweede kwartaal van 2016?

Er is gekozen voor een vergelijking met een periode van drie maanden in het voorgaande jaar om seizoensinvloeden uit te sluiten.

Als er is overtekend waardoor de aangemelde productievermindering de toegekende vermindering overschrijdt, kan een melkveehouder dan afzien van deelname?

Dat is niet de bedoeling. De nadere uitwerking van de regelgeving moet hier duidelijkheid over scheppen. Ondernemers krijgen voorafgaand aan de periode van drie maanden waarin ze productie verminderen melding van de hoeveelheid waarvoor ze premie krijgen.

Als een veehouder zich aanmeldt, is hij dan verplicht productie te verminderen?

Als uit de uiteindelijke productiecijfers geen reductie laten zien, wordt er geen bonus uitgekeerd. Het resultaat telt, niet de ambitie.

Kan de Europese Commissie de directe betalingen opschorten aan bedrijven die meer melken dan in een bepaalde referentieperiode in het verleden?

Nee, dat is niet mogelijk.

Hoe wordt de productievermindering berekend?

De veehouder geeft vooraf aan hoeveel kilo melk in de komende periode van drie maanden minder wordt geleverd, ten opzichte van dezelfde periode in het voorgaande jaar (2015). De controle loopt via de reguliere melkbriefjes.

Hoe hoog is de premie?

De voorgestelde premie bedraagt €0,14 per kilo niet-geleverde melk. In de definitieve regeling wordt het bedrag officieel vastgesteld. Als de regeling wordt overtekend (meer dan €150 miljoen) wordt de premie gegeven over een aangepaste hoeveelheid.

Lidstaten mogen de premie verhogen. Het budget daarvoor is beperkt tot maximaal de nationale enveloppe (voor Nederland bijna €23 miljoen). Nederland is niet van plan van die mogelijkheid gebruik te maken. Duitsland bestudeert mogelijkheden om dat wel te doen. Ook andere landen kijken naar de mogelijkheden.

Is €0,14 per kilo hoog genoeg?

Dat hangt geheel van de bedrijfssituatie af. In sommige Baltische staten zal de premie als zeer aantrekkelijk worden ervaren, omdat daar de melkprijs al tot onder de €0,14 per kilo is gedaald. In sommige landen wordt de premie nog opgeplust met een nationaal deel, waardoor de rekensom anders wordt. Het extra bedrag moet komen uit de zogenoemde nationale enveloppe (voor Nederland €23 miljoen). Mocht er sprake zijn van overinschrijving dan kunnen lidstaten besluiten de boeren in hun land toch een vergoeding te geven voor een aangemelde en gerealiseerde productievermindering. Nederland wil de nationale enveloppe inzetten voor structurele verbeteringen in de melkvee- en varkenshouderij. Daarover praat staatssecretaris Martijn van Dam met de betrokken sectoren.

Geldt de premie alleen als een lidstaat als geheel de productie vermindert?

Nee, de premie geldt voor individuele boeren. Europees landbouwcommissaris Hogan heeft wel gezegd dat hij overproducerende lidstaten (Ierland, Duitsland, Polen, Nederland) onder maximale druk wil zetten om de productie te verminderen. Ten onrechte is de mededeling van Hogan geïnterpreteerd als een verplichting voor lidstaten om als land hun productie te verminderen.

Hoe legt Hogan druk op lidstaten die de zuivelproductie hebben verhoogd sinds de afschaffing van de melkquotering?

Hogan heeft aangekondigd ‘maximale druk’ uit te oefenen op lidstaten die hun productie hebben verhoogd. Hij zei daar meteen bij dat hij lidstaten nergens toe kan verplichten, ‘maar we hebben middelen waarmee we maximale druk kunnen uitoefenen’. Welke middelen dat zijn, laat hij in het midden.

Bij wie moet een melkveehouder zich melden?

De regeling wordt nationaal uitgewerkt. In Nederland ligt daarbij een taak voor de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, in samenwerking met de zuivelfabrieken. RVO.nl zal alle aanvragen verzamelen en collectief in Brussel aanmelden.

Wanneer moet een melkveehouder zich melden?

Dat zal begin september zijn. De precieze datum wordt nog bekend gemaakt, net als de manier waarop de aanmelding plaatsvindt. De aanvragen voor de productievermindering in de maanden oktober, november en december moeten op 19 september in Brussel zijn.

Wanneer wordt de premie uitbetaald?

De premie wordt uitbetaald na de periode waarin minder is gemolken. De eerste uitbetaling is waarschijnlijk in februari 2017.

Hoe wordt het geld uitbetaald?

Het geld (contante vergoeding) komt rechtstreeks in handen van de melkveehouder.

Hoe wordt de productievermindering gecontroleerd?

De melkveehouder moet zelf bewijzen dat hij de productie heeft verminderd. Daarvoor heeft hij gegevens nodig van zijn afnemer (zuivelfabriek). Dat zijn de gegevens die door RVO.nl zullen worden gecontroleerd, voordat de Europese Commissie tot uitbetaling van de premie overgaat.

Is er een verdeelsleutel per land of per regio?

Nee. De regeling wordt opengesteld voor alle regio’s op basis van ‘wie het eerst komt, die het eerst maalt’. Hogan zei letterlijk: “Ik leg geen beperkingen op aan lidstaten door een plafond in het pakket.”

Als de regeling in de eerste tranche niet vol of overtekend is, zal er in de navolgende maanden opnieuw een openstelling zijn voor productievermindering in de daaropvolgende periode van drie maanden.

Is vrijwillige productievermindering met EU-steun in feite niet een stap terug? De EU wilde toch richting volledige marktwerking?

Europees landbouwcommissaris Phil Hogan benadrukt dat de koers van het gemeenschappelijk landbouwbeleid marktgericht blijft. Maar het feit dat hij dat moet benadrukken geeft al aan dat daarover te discussiëren valt. De druk vanuit verschillende lidstaten (Frankrijk, Duitsland, Polen, Italië, Spanje) om met een regeling te komen is groot, en ook in het Europees Parlement is in sommige (met name linkse) kringen heimwee naar het quoteringssysteem. De Europese Commissie is met dit pakket gekomen nadat lidstaten nadrukkelijk hebben gewezen op de moeilijke situatie in onder andere de zuivel- en varkensvleessector

 

Dit aanvankelijk op maandag 25 juli gepubliceerde artikel is dinsdag 26 juli aangepast en aangevuld.