Een extra kilo melk met voedingsvet

In de kapschuur van Benny Kasper ligt een pallet met zakgoed. Een deel daarvan bestaat uit voedingsvet. Kasper toont het witte goedje. Het ziet er een beetje uit als waspoeder. Het is geurloos en de smaak is neutraal. “Het beïnvloedt de opname van het rantsoen niet. Niet positief, want het is geen smaakmaker, maar ook niet negatief”, ervaart Kasper.

Naam: Benny (41) en Nathalie (41) Kasper.
Plaats: Dalfsen (Ov.).
Bedrijf: 130 melkkoeien en 80 stuks jongvee. De gemiddelde productie van de zwartbonte Holstein koeien (rjg) ligt op 10.455 kilo melk met 4,25% vet en 3,51% eiwit. – Foto’s: Ronald Hissink

Kasper startte eind juni, begin juli met voeren van het voedingsvet aan de melkkoeien. In 2015 werd hij al ingelicht over het effect van vet door zijn voorlichter Raymond Holtmaat van Feijen Diervoeders in Dalfsen. “Toen heb ik het niet gebruikt, maar dit jaar kwamen we er opnieuw over in gesprek.” Kasper had twee belangrijke redenen om het product in te zetten. Ten eerste zakte het vetgehalte onder invloed van de beweiding altijd ver weg. Dat gaat ten koste van de melkprijs. Daarnaast wilde hij zijn koeien beschermen tegen de gevolgen van hittestress en een productiedip in de zomer zoveel mogelijk voorkomen. “In de tijd van het quotum is gebruik van vet helemaal niet interessant omdat je bij vetverhoging dan minder liters mag leveren. Nu het quotum eraf is, wilde ik het wel eens uitproberen.”

Anderhalf zakje, ofwel 250 gram per koe per dag, wordt met de shovel aan het gemengde rantsoen toegevoegd. Foto: Ronald Hissink

Gemiddeld 250 gram BergaFat F-100

Kasper voerde gemiddeld 250 gram BergaFat F-100 per koe per dag. Hij stort anderhalf zakje per keer in de shovel en voegt dat toe in de voermengwagen. Er wordt maar een keer daags gevoerd. In zomer aan het eind van de middag, kort voordat de koeien uit de wei binnenkomen. De volgende ochtend is het dan op. Omdat Kasper het voer fris wil houden, voegt hij standaard een broeiremmer toe. Het gemengde rantsoen in de zomer bestaat uit graskuil, maiskuil, bierbostel, aangevuld met een eiwitmengsel en soms een energiemengsel. Het vet komt pas op darmniveau ter beschikking van de koe en er komt geen warmte vrij bij de omzetting van het voer. Dat is een gunstig neveneffect voor de koeien, die op warme dagen niet op extra warmteproductie zitten te wachten.

Vetgehalte liep op van 3,99 naar 4,20%

Vrij snel nadat hij het product begon te voeren, steeg het vetgehalte. In juni was het vetgehalte in de tank 3,99%. In juli liep dat al snel op tot 4,20% en dat gehalte bleef de hele zomer zo. “Voorheen zakten we langere tijd onder de 4% vet. Soms tot wel een niveau van 3,85%. Daarom ga ik ervan uit dat het voeren van vet ons nu gemiddeld 0,2 % vetgehalte extra heeft gebracht.”

Het voedingsvet is een wit product met een fijne structuur. Het is geur- en smaakloos.

Wat betreft de productie is hij ook tevreden. De koeien gaven goed door, maar Kasper had eigenlijk geen vergelijk hoe dat bij andere bedrijven verliep. Omdat hij deelneemt aan de Diamond-V Academy krijgt hij daar nu toch zicht op. Tijdens de bijeenkomsten worden de bedrijfsresultaten van de deelnemende bedrijven in grafiekvorm getoond. “Toen zag ik dat de andere bedrijven tijdens de warmste perioden toch een (tijdelijke) dip in de melkproductie vertoonden. Bij ons was dat niet het geval.” Kasper rekent dat hij op die manier een kilo melk per koe per dag meer heeft afgeleverd.

Neutraal resultaat

Het rendement van het voeren is neutraal geweest. Voeren van het product kost rond 28 cent per koe per dag. De melkprijs was afgelopen zomer niet om over naar huis te schrijven. “Maar met een extra kilo melk en iets hogere gehalten waardoor de melkprijs toch nog een extra duwtje in de rug krijgt, denk ik dat ik zo ongeveer een neutraal resultaat geboekt heb.”

Belangrijker vindt Kasper dat de koeien het er goed op gedaan hebben. Ze hebben minder last van de hittestress gehad, zijn goed op productie en goed gezond. Dat is ook een belangrijk effect, dat niet in geld valt uit te drukken.

Het gemengde rantsoen van de koeien van Benny Kasper bevatte afgelopen zomer voedingsvet met als doel een hoger melkvetpercentage te halen en een zomerdip in de productie te voorkomen.

‘Vet is gunstig voor BEX’

“Daarnaast is vet gunstig voor onze BEX. We voeren geen fosfaat aan, maar de fosfaatafvoer stijgt wel door de hogere melkproductie. Daardoor hoeven we minder mest af te voeren.” De melkproductiestijging die het bedrijf heeft doorgemaakt is trouwens vrij groot. “We zijn van 9.200 kilo melk per koe gestegen naar 10.400.” Kasper denkt dat vooral de aanpassingen op het gebied van het droogstandsrantsoen daarop invloed hebben. De koeien zijn veel meer volgevreten, kalven makkelijker af en starten nagenoeg probleemloos op.

Vermalen stro uit Spanje

De veehouder is veel bezig met de voeding van de koeien. Zo importeert hij speciaal voor het verschralen van het rantsoen van de droge koeien vermalen stro uit Spanje. Kasper was van plan in de winter te stoppen met voeren van het voedingsvet, maar daar is hij snel van teruggekomen. “Het vetgehalte in de eerste tank zakte direct na het stoppen in oktober tot 4,20 %. Ik begon er direct weer mee en toen steeg ook gelijk het vetpercentage in de tank weer naar 4,42%.”

Het bedrijf heeft 57 hectare zandgrond in gebruik. Hiervan is 8 hectare mais, de rest is grasland, waarvan een groot deel bereikbaar voor beweiding door de koeien. Dit jaar startte Kasper met voeren van vet aan de koeien. Doel was om de zomerdip in het vetgehalte en melkproductie te voorkomen.