‘Geen kwantumtoeslag is coöperatiever’

Het bestuur van FrieslandCampina heeft de driejaarlijkse herziening van de regelingen aangegrepen voor een ingrijpende aanpassing. De kwantumtoeslag moet overboord, zo wordt voorgesteld. Dat is coöperatiever.

Toen FrieslandFoods en Campina in 2009 fuseerden, kregen alle leden te maken met het fenomeen kwantumtoeslag. Daarvoor was het alleen van toepassing bij Friesland Foods. Het bestuur van de nieuwe fusiecoöperatie vond dat het nodig was om te zorgen dat grotere leden niet gingen lopen. Nu, ruim acht jaar later, is het niet meer nodig, aldus het huidige bestuur. Uiteindelijk is een kwantumtoeslag niet coöperatief, aldus voorzitter Piet Boer in een toelichting.

RMO’s optimaal benutten

Alle andere argumenten die destijds werden ingebracht vóór een kwantumtoeslag, zijn bij nadere beschouwing niet erg sterk, zo geeft hij aan. Vaak wordt gezegd dat de melkophaalkosten bij grote bedrijven lager zijn, omdat er minder RMO-bewegingen nodig zijn. Dat argument gaat volgens het bestuur van FrieslandCampina niet (meer) op. Met alleen grote bedrijven kunnen er nog steeds RMO’s half of driekwart vol rondrijden. Met een combinatie van grote en kleine bedrijven kunnen de tankauto’s optimaal worden gevuld. Bovendien zijn de ophaalkosten van melk maar een klein deel van de totale logistieke kosten bij FrieslandCampina. Het bedrijf heeft ook te maken met diverse melkstromen en locaties waar melk heen moet om te komen tot een optimale verwaarding.

De seizoenstoeslagen en -inhoudingen gaan ook overboord, behalve voor biologische bedrijven. Die hebben vanwege de andere bedrijfsvoering een meer seizoensmatig leverpatroon.

Gedeeltelijk vrij verhandelbare ledenobligaties

Een andere grote verandering die wordt voorgesteld, betreft de ledenobligaties. Nu wordt nog 20% van de winst in ledenobligaties vast (op naam) gestort. Vanaf volgend jaar moet dat nog slechts 10% zijn. Bovendien mogen jonge boeren tot maximaal 5 jaar na een bedrijfsovername de helft van die jaarlijkse bijstorting vrij verhandelen. De regeling voor jonge boeren geldt uitsluitend voor natuurlijke personen en mensen tot hooguit 35 jaar.

De 10% van de winst die straks niet in de ledenobligaties gaat, wordt toegevoegd aan het eigen vermogen van FrieslandCampina. Dat is volgens het bestuur nodig om de zuivelonderneming steviger te laten staan bij operaties op (verre) afzetmarkten. Dat zijn kapitaalsintensieve projecten, waarvoor extra armslag nodig is. Naar zeggen van Boer zijn vanwege zulke operaties in de voorbije jaren soms gelden aan het eigen vermogen onttrokken. Dat moet worden hersteld en versterkt. Het winstpercentage dat in de prestatietoeslag gaat, blijft onveranderd.