De grote kaasparadox

Ra-ra hoe kan dat?

Een veelgehoorde verklaring is dat dalende producentenprijzen pas met enige vertraging worden doorgegeven aan de supermarkten, omdat die vaak werken met langlopende contracten. Na ruim een jaar gaat die verklaring echter niet meer op.

Ergens tussen het kaaspakhuis en de supermarkt blijft ruwweg de helft van de winkelprijs hangen; €2,50 per kilo. En dan hebben we het alleen nog maar over simpele foliekaas, die de grote producenten in XL-volumes ter wereld brengen. Zelfs bij de Aldi en Lidl, die op gebied van goedkoopte toch iets waar hebben te maken, is foliekaas niet of nauwelijks onder de €5 per kilo te vinden.

100% marge voor supermarkten

Het heeft er veel van weg dat het ditmaal echt de supermarkten zijn die de extra verdiensten, zo’n 100% marge, in hun zak steken. De grote foliekaasmakers in Nederland ontvangen het extra geld in ieder geval niet. Anders zouden de boeren bij met name DOC Kaas wel meer centen voor hun melk ontvangen en zou de totale kaasmarkt er ook wel iets beter voorstaan, voor de producenten.

Op de producentenmarkt is de nood evenwel zo hoog, dat onlangs nog grote volumes foliekaas naar verre bestemmingen zijn verkocht voor prijzen ver onder de €2 per kilo. De exacte bedragen moeten eigenlijk geheim blijven. Coöperatieleden zouden hun besturen eens naar de precieze verkoopbedragen moeten vragen.

Zuivel verkoopt goed

Ondertussen gaat ook het verhaal rond dat de zuivelindustrie in Nederland nog altijd zulke relatief goede melkprijzen kan betalen – zo’n 30 cent, terwijl de notering van Zuivel NL hooguit 25 cent rechtvaardigt – omdat op de consumentenproducten nog relatief goed wordt verdiend. We hebben het dan over verse zuivelproducten in de supermarkt, maar ook over de (merk)producten die buiten Nederland worden verkocht.

Zuivel verkoopt op zich goed als voedzaam, gezond en ook duurzaam en eerlijk product. Vandaar die goede consumentenprijzen. Ook foliekaas lift mee op dit imago, maar kennelijk alleen aan de supermarktkassa. De producenten delen niet mee.

Waaromvraag

De vraag is waarom dit zo is. Misbruiken de supermarkten hun positie? Of stellen de producenten/aanbieders van kaas zich nodeloos zwak op? Misschien zijn er meer en andere verklaringen, maar opvallend en pijnlijk is het enorme verschil tussen fabrieks- en winkelprijs. In ieder geval bij kaas.