Vooralsnog geen grondgebondenheid

Melkveehouders mogen na het afschaffen van het melkquotum op basis van de melkveewet zoveel koeien melken als ze willen, zolang er voor de mestproductie afzet is geregeld. Dat kan via afzet op grond, of via mestverwerking.

Zolang er nog geen aanvullende wet of Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) voor grondgebondenheid is, gelden hiervoor geen normen. Groei met volledige mestverwerking is dus vooralsnog mogelijk.

De vraag is hoe lang dit mogelijk is. Staatssecretaris Sharon Dijksma (Economische Zaken) komt begin maart met haar voorstel voor grondgebondenheid. In december stuurde ze al een brief naar de Tweede Kamer met drie verschillende methodes om grondgebondenheid te borgen: een fosfaatnorm per hectare, een diernorm per hectare of deels grondgebonden groei.

Meerderheid

De keuze van Dijksma zal in maart aan de Tweede en Eerste Kamer worden voorgelegd, waarna ook de Raad van State nog een oordeel moet vellen. Hoe lang de totale behandeling gaat duren, is afhankelijk van de politiek. Als er een ruime meerderheid is voor het voorstel van Dijksma, kan het vrij snel. Als dit niet het geval is, en dat is zeker mogelijk, zal het langer duren. Daar komt nog bij dat de Eerste Kamer heeft gevraagd om gelijk met het voorstel van de AMvB een wetswijziging voor te bereiden om grondgebondenheid op te nemen in de wet. Dit traject kost meer tijd kosten dan een AMvB.

Wanneer?

Daarmee blijft de vraag staan per wanneer melkveehouders zich aan de grondgebondenheid moeten gaan houden. De vooraankondiging dat er grenzen aan grondloze groei komen is duidelijk gegeven. Maar dat heeft geen juridische status. Het meest logische lijkt dat de regelgeving per 1 januari 2016 van kracht wordt, mits het voorstel dit jaar afgerond kan worden. De mestwetgeving, waar de melkveewet onderdeel van uitmaakt, wordt geregeld per kalenderjaar. Invoering met terugwerkende kracht per 1 januari 2015 lijkt onwaarschijnlijk.

Zwaard van Damocles

“Het is te hopen dat het geen verloren jaar wordt”, klinkt het. Daarmee wordt al wel een bezorgd signaal afgegeven dat het niet meer voor 2015 te regelen is, waardoor melkveehouders dit jaar dus ook zonder grond kunnen groeien. Een Kamermeerderheid zal dit waarschijnlijk niet accepteren. Mede omdat het fosfaatplafond voor de melkveehouderij dan sneller dichterbij dreigt te komen dan wanneer er een grondgebonden norm geldt. En dan hangt het zwaard van Damocles, de dierrechten, toch wat lager boven het hoofd dan gedacht.