Het land gaat niet op slot, belooft landbouwminister Carola Schouten. Het klinkt als een harde toezegging aan de bouwsector, die in navolging van boeren op het Malieveld protesteren.
Het kabinet werkt aan een drempelwaarde voor stikstof. Projecten met een verwaarloosbare stikstofuitstoot kunnen met zo’n drempelwaarde gevrijwaard worden van tijdrovende vergunningstrajecten. En wat geldt voor de bouw, moet ook voor de landbouw opgaan.
18.000 projecten liggen stil
Het lijkt allemaal volstrekt logisch. Het is aan niemand uit te leggen dat 18.000 projecten stilliggen. Net zo als het zot is dat boeren en bouwers kennelijk alleen met fysiek zwaar materieel beleidsmakers bij zinnen kunnen brengen.
Boerenprotest was hard nodig als signaal aan politiek en maatschappij over de onwerkbare, tegenstrijdige regels
Als de acties één ding duidelijk maken, is dat ‘polderen’ even uit het handboek van belangenbehartigers is geschrapt. De vraag is of dit ‘actiemodel’ toekomstbestendig is. Jazeker, het boerenprotest was hard nodig. Als signaal aan politiek en maatschappij over de onwerkbare, tegenstrijdige regels, de onbetrouwbare overheid, de negatieve berichtgeving, de oneerlijke prijzen. De acties zorgden voor saamhorigheid in de agrarische sector. Ook de ‘trots’ is weer terug.
De boeren stuurden Schouten én provincies terug naar de tekentafel. Op 1 december moet er iets goeds liggen.
Uitkomst stikstofplan is sowieso compromis
Maar laten we ons tegelijkertijd ook niet gek maken: het kabinet zal met het nieuwe plan van aanpak in stikstof de landbouw niet in álle wensen tegemoetkomen. Commissie-Remkes noemde haar advies niet voor niks ‘Niet alles kan’. Achter de schermen, in de Tweede Kamer en in het kabinet wordt hierover stevig onderhandeld. De uitkomst is hoe dan ook een compromis, met de juristen als genadeloze scherprechters.
Het is prettig om een gebalde vuist achter de hand te hebben. Het maakt de onderhandelingspositie sterker. Deze vuist moet wel eensgezind zijn. Hier hebben gevestigde organisaties, kersverse actieleiders en individuele boeren een gezamenlijke verantwoordelijkheid.