Foto: Anton Dingemanse MechanisatieFoto

Trekkermuseum toont collectie antieke trekkers

Het OTMMZ trekkermuseum in ‘s-Gravenpolder toonde afgelopen seizoen een collectie antieke trekkers met als thema benzine/petroleum.

Ook deze IH Mc-Cormick Farmall model A uit 1946 is specifiek voor rijenteelt gebouwd. De bestuurder zit rechts en kan zo recht vooruit kijkend de rijen volgen. Leunen op het spatbord zou zo overbodig moeten zijn. Ook andere merken pasten dit systeem voor rijenteelttractoren toe.

Een wat onbekender merk is Cockshutt. Aan deze Cockshutt 99 uit 1938 is het fuseren met en overnemen van andere merken goed af te lezen. De trekker heeft een Oliver motor en onder de merknaam prijkt de naam van nog een ander merk, Hart-Parr.

Dit is een Cockshutt 20 uit 1953. Deze trekker maakte deel uit van een schenking van het Canadese Rode Kruis naar aanleiding van de watersnoodramp van 1953.

Het 'dashboard' van een eveneens door het Canadese Rode Kruis geschonken Cockshutt 30 uit 1953.

Een merk dat van oprichting tot nu nog steeds onder eigen naam trekkers fabriceert is John Deere. Hier een model D uit 1945. Daarnaast een McCormick-Deering W9 uit 1947.

Wat nu, ten gevolge van het thema benzine-petroleum, in het trekkermuseum staat is hoofdzakelijk van Amerikaans-Engelse origine. Toch is ook het Europese vasteland vertegenwoordigt, getuige deze Volvo T-24 uit het midden van de jaren 50.

Het gaat niet alleen om tractoren, maar ook om werktuigen, miniaturen en curiosa zoals bijvoorbeeld deze opengewerkte versnellingsbak en achterbrug van een Fordson Dexta.

Een vast onderdeel bij de jaarlijkse opening van het museum is het ringrijden op trekkers. Oorspronkelijk werd en wordt deze sport met paarden beoefent maar evenals voor de trekkracht is ook hier het paard vervangen voor een trekker. Een deelnemer steekt de ring met als paardvervanger een Porsche Diesel Standard.

Bij zulke activiteiten komt oude glorie weer in gebruik. Met mentale steun van bijrijder steekt de bestuurder van een Lanz 55 ook de ring. In 2019 zal weer een nieuwe collectie antieke tractoren te bewonderen zijn in het trekkermuseum. Het thema zal dan zijn; tractoren van Duitse makelij met iconische merken zoals Lanz, Porsche, Eicher en Hanomag.

Het voorjaar is ook de tijd voor de traditionele rondrit van de OTMMZ. Omdat de leden uit heel Zeeland en daarbuiten komen wordt de rondrit elk jaar in een andere regio gereden. Dit jaar was Oost-Zuid-Beveland aan de beurt. Hier staat een fraaie collectie oude glorie tijdens de middagrust op een terrein beschikbaar gesteld door Meijer aardappelveredeling uit Rilland.

Soms wil zo'n oudje niet meer. Deze Someca functioneert nog steeds bedrijfsmatig maar hij laat het nu tijdens de rondrit afweten. Met een John Deere 1120 wordt geprobeerd om de machine alsnog aan de gang te krijgen.

Na de middagstop wordt de rondrit hervat voor de volgende etappe. Op de voorgrond een Zetor A met dan achtereenvolgens een Fahr en een Bolinder Munktel.

Een bijzondere deelnemer aan de rondrit is deze 4-wiel aangedreven County uit de jaren 60. Opvallend is dat de voor-en achterwielen een gelijke diameter hebben. Dit type County werd ook gebruikt om onder de naam Seahorse een amfibietrekker te bouwen. Het was publicitair een stunt maar er werd er niet een van verkocht. Het is daarom maar de vraag of er nog een Seahorse bestaat.

Tijdens zo'n rondrit komt er van alles voorbij. Hier een Fordson Super Dexta met kunstmeststrooier gevolgd door een Ferguson TE-20.

Het trekker museum van OTMMZ in 's-Gravenpolder (Zld.) had het afgelopen museumseizoen een collectie antieke trekkers met als thema benzine/petroleum. Dit houdt in op benzine gestart en op petroleum werkend. De hoogtijdagen voor dit systeem lagen zo rond de veertiger jaren van de vorige eeuw. OTMMZ staat voor Oldtimer Trekker en Motoren Midden-Zeeland. De tentoongestelde trekkers zijn eigendom van de ongeveer 250 leden van de vereniging. - Foto's: Anton Dingemanse

Uit de periode benzine/petroleum stammen verschillende legendarische modellen. Zoals deze Fordson N uit 1938 met oliebadfilter in plaats van vorstgevoelig waterbadfilter van de eerste jaargangen. De oranje kleur is op voorspraak van dealers die af wilden van de in hun ogen saaie blauwe kleur. Dit model N was tijdens de Tweede Wereldoorlog de meest gebouwde trekker in Engeland en werd in de kleur groen door alle legeronderdelen ingezet. Daarnaast een Fordson New-Major uit 1953 in de nieuwe kleur blauw.

De opvolger van model N werd de Fordson E27N Major ook bekend als blauwe reiger. Deze E27N, gebouwd vanaf 1945, was eigenlijk een tussenmodel tot in 1951 de Fordson New Major met een nieuwe motor en andere styling op de markt kwam. De E27N werd in Nederland vooral bekend omdat dit model deel uitmaakte van de Marshallhulp na de Tweede Wereldoorlog.

Een ander iconisch model is deze Ferguson TE-20 uit 1952. Dit is type D, een van de vele varianten van de TE-20. Van deze 'Litle Grey Fergie' werden er 517.000 geproduceerd en daarmee is het zo ongeveer het meest verkochte trekker model ooit.

Naast de TE-20 staat een Ford 8N Dearborn uit 1949. De gelijkenis met de TE-20 is opvallend. In feite markeren deze modellen de betrekkelijk kortstondige samenwerking tussen de van oorsprong Ierse boerenzonen Henry Ford en Harry Ferguson. Deze 8N is de aangepaste opvolger van de 9N en 2N die door Ferguson waren ontworpen voor hun samenwerkingsverband.

Een ander unicum is deze Farmall IH Super M-TA uit 1954 ook voor rijenteelt. Het schijnt dat er van dit type maar 3 exemplaren in Nederland zijn.

Wat nu in het museum wordt getoond kan wel een staalkaart van verdwenen trekker merken worden genoemd. Van het legendarische merk Mineapolis-Moline staat er deze ZTU voor rijenteelt uit 1937 in de karakteristieke gele kleur.

Een ander legendarisch merk dat in de jaren 30 innovatief bezig was is Allis Chalmers. Deze fabrikant promootte als een van de eerste het gebruik van luchtbanden. Er werden autocoureurs aangetrokken die shows en wedstrijden reden met Allis Chalmers op luchtbanden. Ook experimenteerde dit bedrijf eind jaren vijftig met brandstofcellen. Een techniek die nu weer in de belangstelling komt. In het trekkermuseum staan enkele trekkers van dit merk waaronder dit model U dat werd ingezet voor de racerij.

Een ander typisch model uit de Allis-Chalmers fabrieken is deze werktuigdrager model G uit begin jaren 50. Voor een goed zicht vooruit was de motor achterop geplaatst en zit er een knik in het stuurwiel. Een van de argumenten om deze lichte, 635 kg, werktuigdrager te produceren was het lage gewicht om bodemverdichting te voorkomen. Dat doet weer modern aan.

Dit model Allis Chalmers WC is het succesnummer van de fabrikant. Begin jaren 30 ontstond een grote vraag naar specifiek rijenteelttractoren. Allis Chalmers speelde daar handig op in. Van dit model zijn er van 1933 tot 1948 ruim 170.000 verkocht.

Beheer
WP Admin