PBL: hogere btw op vlees goed voor schatkist, niet voor milieu

De verhoging van btw op vlees is niet effectief om uit oogpunt van milieu de vleesproductie te verlagen, zegt het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL).

Btw-verhoging is wel is een prima middel voor de overheid om in het algemeen belastingopbrengsten te genereren. Uniformering van het btw-tarief zou de schatkist alleen uit de land- en tuinbouw ongeveer €1,8 miljard opleveren.

Gelijke tarieven vereenvoudigt systeem

Het gelijktrekken van alle btw-tarieven zou kunnen bijdragen aan de vereenvoudiging van het systeem van belastingheffing en het innen van meer geld. Het voordeel van een hoger tarief voor milieuschadelijke goederen wordt mogelijk teniet gedaan doordat relatief schone arbeidsintensieve diensten ook zwaarder worden belast, zoals de kapper of de schoenmaker. “Hierdoor is op voorhand lang niet zeker dat uniformering van het btw-tarief vanuit milieuperspectief per saldo tot welvaartswinst leidt”, aldus het PBL.

Belastingen op verkeer en vervoer en op energie zullen volgens het PBL eerder milieuwinst opleveren.

Afschaffing van het lage tarief op vlees zou naar schatting €765 miljoen extra aan belastinginkomsten opleveren. Afschaffing van andere lage btw-tarieven in de land- en tuinbouw leveren daarnaast nog eens €1 miljard op: zuivel €585 miljoen, sierteelt €400 miljoen, landbouwregeling btw €18 miljoen.

Geen milieu-effect dankzij export

De milieu-effecten van zo’n btw-verhoging zijn volgens PBL beperkt. Omdat de Nederlandse land- en tuinbouw vooral exporteert, zal de lagere vraag in Nederland als gevolg van het hogere btw-tarief nauwelijks invloed hebben op de productie in Nederland. “Vlees en zuivel die niet in Nederland worden afgezet, kunnen dan worden geëxporteerd. Hierdoor verdringen Nederlandse producten de buitenlandse producten in die exportlanden en heeft de verhoging van het btw-tarief vooral effect op de productie van vlees en zuivel in het buitenland. Het milieueffect in de vorm van een afname van emissies zal daardoor vooral in het buitenland plaatsvinden”, redeneert het PBL. “Verhoging van de btw op vlees en zuivel heeft dan nauwelijks effect op de emissies van ammoniak of de depositie van stikstof in Nederland.” De emissie van broeikasgassen zou met ongeveer 1,5 megaton afnemen, vooral in het buitenland.

Vraag naar zuivel en vlees neemt tot 5% af

Op basis van gegevens van het Amerikaanse ministerie van landbouw over de prijselastisciteit voor vlees en zuivel in Nederland, berekent het PBL dat de vraag naar zuivel en vlees met 4% tot 5% in Nederland afnemen als het btw-tarief naar 21% zou gaan. In de sierteelt zou de vraag naar bloemen en potplanten en tuinproducten met respectievelijk 15% en 21% afnemen.