Lichte stijging nitraat in grondwater

Het nitraatgehalte in uitspoelend water onder landbouwbedrijven is in 2012-’15 gestegen in gebieden met veen, klei en zand.

Alleen in lössgebieden is sprake van een daling. De gemiddelde gemeten waarden in de zandregio naderen het doel van de Nitraatrichtlijn (50 milligram per liter), maar ligt er nog net boven. In veen en klei liggen de waarden ruim onder de doelstelling.

Dat blijkt uit gegevens die zijn gepubliceerd in het Compendium voor de Leefomgeving. De metingen komen van 400 bedrijven in het Landelijk Meetnet effecten Mestbeleid. De nitraatconcentraties worden gemeten in de bovenste meter grond- of drainwater. Ze worden gecorrigeerd voor weervariaties, grondwaterstand en de samenstelling van de bemonsterde bedrijven.

Akkerbouwbedrijven overschrijden norm vaker

Ongeveer de helft van de bemonsterde bedrijven in de zandregio voldoet niet aan de norm van maximaal 50 milligram nitraat per liter. Overschrijdingen doen zich meer voor bij akkerbouwbedrijven (70%) dan bij melkveebedrijven (20%). In de zuidelijke zandregio (Limburg, Noord-Brabant) zijn de overschrijdingen hoger dan in andere zandgebieden, wat verklaard wordt door de teelt van meer uitspoelingsgevoelige akkerbouwgewassen, de aanwezigheid van veel intensieve veehouderijbedrijven met veel mest en weinig grond en het feit dat er meer gronden zijn die gevoelig zijn voor uitspoeling van stikstof.

Stijging nitraatconcentraties nog niet te verklaren

De onderzoekers hebben geen sluitende verklaring voor de stijging van de nitraatconcentraties in zand, klei en veen in de periode van 4 jaar. De periode is te kort om daar met zekerheid verklaringen voor te kunnen vinden, staat in het Compendium.

In de lössregio is de gemiddelde nitraatconcentratie met 75 milligram per liter nog ruim boven de norm, al is de daling onmiskenbaar.