Humaan medicijn bedreigt waterkwaliteit

De kwaliteit van oppervlaktewater komt meer onder druk door humane geneesmiddelen dan door gewasbeschermingsmiddelen. Dat schrijft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in een rapportage over geneesmiddelen en waterkwaliteit.

Sharon Dijksma, staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, gaat meer energie steken in het voorkomen van vervuiling door geneesmiddelen.

Geneesmiddelen overtreffen gewasbescherming

Het RIVM schat dat jaarlijks ten minste 140 ton geneesmiddelen via de rioolwaterzuivering op het oppervlaktewater wordt geloosd. Die hoeveelheid overtreft ruimschoots de hoeveelheid gewasbeschermingsmiddelen (17 ton) in het oppervlaktewater. Geneesmiddelen hebben in potentie dezelfde negatieve effecten op de waterkwaliteit als gewasbeschermingsmiddelen.

Dijksma wil met de belangrijkste betrokkenen overleggen over de mogelijke aanpak. Op lokaal niveau zijn proeven gedaan. De zuiveringsinstallaties hebben daar een belangrijke rol in. Huisartsen blijken zich weinig bewust van de potentiële gevaren van medicijnresten voor het oppervlaktewater, maar ze zijn wel bereid om mee te helpen zoeken naar oplossingen.

RIVM: kwaliteit drinkwater niet in het geding

De kwaliteit van het drinkwater is niet in het geding, zegt het RIVM. In de toekomst kan de kwaliteit van drinkwaterbronnen echter wel onder druk komen door toenemend medicijngebruik als gevolg van de vergrijzing en het voorkomen van lagere waterstanden als gevolg van klimaatverandering.

Effect op waterorganismen

Geneesmiddelen kunnen effect hebben op waterorganismen, zo is uit laboratoriumonderzoek gebleken. “Of geneesmiddelen momenteel daadwerkelijk verantwoordelijk zijn voor schade aan het ecosysteem in het water is onvoldoende duidelijk”, aldus het RIVM. Dijksma laat daar verder onderzoek naar doen.

Voor een aantal stoffen zijn in het water concentraties aangetroffen die mogelijk effect hebben op waterorganismen. Dat gaat om de antibiotica azythromycine, clarithromyxcine en sulfamethoxazol, de pijnstiller diclofenac en het middel carbamazepine (tegen epileptische aanvallen).