Fosfaatrechten niet vóór 2017

Het ziet er niet naar uit dat de fosfaatrechten voor de melkveehouderij vóór 2017 worden ingevoerd. Het ministerie van Economische Zaken is nog volop in gesprek met vertegenwoordigers van de sector en milieuorganisaties om met een voorstel voor het invoeren van de fosfaatrechten te komen. Het ministerie zegt ernaar te streven om begin 2016 tot een akkoord te komen.

Omdat de Tweede en de Eerste Kamer het wetsvoorstel moeten behandelen, is het niet haalbaar om de fosfaatrechten per 1 juli 2016 in te voeren. De Eerste Kamer heeft al meerdere spoedverzoeken gekregen in het mestdossier en zal hier niet meer mee instemmen. Daarnaast is de politiek zeer verdeeld over het onderwerp. Een meerderheid die liever een fosfaatbank ziet dan fosfaatrechten is niet ondenkbaar.

Korten op fosfaatrechten

Omdat de fosfaatproductie op referentiedatum 2 juli 2015 al te hoog was, zal er gekort moeten worden op fosfaatrechten. Generieke korting op alle bedrijven lijkt politiek onhaalbaar. De politiek zal volledig grondgebonden bedrijven willen vrijstellen en intensieve bedrijven of grote groeiers zwaarder willen korten. LTO pleit voor afroming bij handel van fosfaatrechten en niet voor korten op bestaande kuddes.

Hoe vul je afromen van fosfaatrechten politiek en juridsch in?

Hoe het afromen politiek en juridisch ingevuld moet worden, is onderwerp van gesprek. Een moeilijke puzzel, om in de woorden van Van Dam te spreken. Omdat VVD en PvdA sterk verdeeld zijn op dit dossier en vanwege de verhoudingen in de Eerste Kamer, zal Van Dam ook met de oppositiepartijen in gesprek moeten.

Heeft Brussel nog wel geduld voor Nederlandse oplossing?

Of Brussel nog genoeg geduld heeft tot Nederland een oplossing heeft gevonden, is de vraag. Het ministerie heeft eerder al gewaarschuwd dat een overschrijding dreigt, maar laat weten dat formeel nog geen fosfaatoverschot is vastgesteld. De fosfaatproductiecijfers over 2015 worden in mei 2016 bekend. De Europese Commissie kan dan direct ingrijpen en de derogatie intrekken. Te verwachten is dat niet, omdat Brussel ook kijkt naar de ontwikkelingen die gaande zijn om de fosfaatproductie wettelijk te begrenzen.

Eind 2016 duidelijkheid

Hoe ver het geduld van Brussel strekt, is dus zoals gezegd de vraag. Een vrijbrief om nog jaren aan de wet te werken en in de tussentijd niets te doen is er zeker niet. Bovendien moet er eind 2016 duidelijkheid zijn, omdat er dan een concept voor nieuwe actieprogramma nitraatrichtlijn 2018-2021 moet liggen.