Kamer vreest geen invloed meer op derogatie

Den Haag – Tweede Kamerfracties vrezen weinig invloed meer te kunnen uitoefenen over de derogatie in het kader van het mestbeleid. CDA en SGP gaan op zoek naar ruimte in de dierrechtendiscussie.

CDA-Kamerlid Jaco Geurts noemt de positie van de Kamer in deze discussie slecht. Hij vreest dat er geen bewegingsvrijheid meer is. “Ik ben echt teleurgesteld in het resultaat”, aldus de politicus. Hij is kritisch over de koppeling die wordt gemaakt tussen dierrechten en derogatie. “Hoe kan het dat Brussel productierechten eist, terwijl geen land die kent behalve Nederland?”, vraagt hij zich af.  Geurts wil geen dierrechten. Hij ziet meer in een oplossing via uitbreiding van de POR-regeling, waarbij bedrijven die willen uitbreiden (deels) worden vrijgesteld voor het investeren in dierrechten mits ze de extra mest volledig verwerken. “Dubbele kosten van productierechten en mestverwerking verhogen de kostprijs waardoor uitstel en zelfs afstel van vernieuwing dreigt”, aldus Geurts.

Elbert Dijkgraaf van de SGP vindt de handelswijze van Brussel onbegrijpelijk en onnavolgbaar. “Neem bijvoorbeeld de aangescherpte voorwaarden voor de derogatie: minimaal 80 procent grasland en op zand- en lössgrond 230 kg stikstof/ha. Boeren zijn al volop bezig met de invulling van hun bouwplan, letterlijk en figuurlijk”, zegt Dijkgraaf. Hij vindt dat de inzet van Brussel contraproductief werkt. “Vanmorgen spraken we nog een boer die zei: ‘zo ga ik niet meer aan de derogatie meedoen. Ik ploeg grasland om en zet er wel mais neer. Zo haal ik meer voer van eigen land. Dat zorgt eerder voor meer uitspoeling dan voor minder.” Dijkgraaf gaat zich inzetten om de norm van 80 procent grasland uit te stellen naar volgend jaar.

De SGP lijkt noodgedwongen in te stemmen met behoud van dierrechten. “We kunnen hoog en laag springen, maar daar schieten we niet zoveel mee op.” Dijkgraaf wil kijken of er ruimte is om dierrechten en derogatie te versoepelen. Hij pleit voor een al dan niet gedeeltelijke en tijdelijke vrijstelling van dierrechten voor jonge boeren en voor veehouders die het bedrijfsoverschot volledig verwerken en ook op andere punten goed bezig zijn.”

VVD-Kamerlid  Lodders is ook teleurgesteld over het resultaat. Ze wil nog niet zeggen of ze in gaat stemmen met dierrechten om de derogatie binnen te halen. “Ik heb nog heel veel vragen, daarop wil ik eerst een antwoord”, aldus de politica.

PvdA-Kamerlid Sjoera Dikkers is heel tevreden met het resultaat. “We zijn onder de indruk van het onderhandelingsresultaat van de staatssecretaris. In vergelijking met andere landen hebben we een ruime derogatie gekregen”, zegt Dikkers. Ze vindt het jammer dat er voor de politiek geen ruimte meer is om invloed uit te oefenen op het resultaat.

Dikkers heeft de kritiek vanuit de sector ook gehoord. “Maar je kunt er van vinden wat je vindt, de reden dat de derogatie nu strenger is dan voorgaande jaren komt omdat we de afspraken of het halen van de doelen niet zijn nagekomen. Dit wetende ben ik onder de indruk van het onderhandelingsresultaat”, zegt Dikkers.  De politica wil wel op zoek naar een oplossing voor intensieve sectoren die willen investeren in mestverwerking, terwijl ze ook met kosten voor dierrechten zitten. “Maar zoiets moet niet alleen gunstig zijn voor bedrijven die willen uitbreiden, maar ook voor bedrijven die niet willen groeien. We moeten niet vergeten dat het draagvlak van de maatschappij voor nog meer dieren in veel regio’s weg is.”

De Tweede Kamer debatteert woensdag over de plannen van Dijksma.

Staatssecretaris Sharon Dijksma heeft aangegeven dat de Europese Commissie bereid is om derogatie te verlenen op voorwaarde dat de dierrechten voor de intensieve veehouderij behouden blijven en de melkveehouderij grondgebonden blijft. Daarnaast gaat de derogatie in het zuidelijk en centraal zand- en lössgebied omlaag naar 230 kilo stikstof uit graasdiermest per hectare. Voorwaarde wordt dat bedrijven minimaal 80 procent grasland hebben.