Prachtig, die massale steun aan de boeren bij de protestacties in oktober-actiemaand. Nu is het wachten op zinvolle maatregelen, die verder kijken dan één probleem.
Oktober-actiemaand: de trekkers worden gestart, op naar Den Haag, Bilthoven en de provinciehuizen. In twee weken zijn veel goed georganiseerde acties gevoerd. De resultaten zijn ernaar:
- het publiek geeft aan de agrarische sector massaal te steunen, ondanks alle negatieve berichten van de afgelopen jaren, ondanks de overlast die er is en ondanks enkele incidenten;
- alle praatprogramma’s op radio en tv brengen protesterende boeren en verdiepen zich serieuzer in de problemen;
- alle kranten en tijdschriften komen met actuele verslagen en achtergrondverhalen waarin ook de verhalen van boeren aandacht krijgen;
- politieke commentatoren praten serieus over de stikstofproblemen en de landbouw;
- politici die zenuwachtig worden van zoveel boeren en zoveel trekkers;
- LTO die wakker lijkt geschud en zelfs dreigt met het opschorten van overleg met het ministerie;
- veel saamhorigheid in de agrarische sector: mannen en vrouwen, jong en oud, akkerbouwers, veehouders en tuinders, toeleveranciers, uit alle delen van het land.
midden in Den Haag melden omstanders dat ze trots zijn op de boeren, op snelwegen wordt getoeterd en gezwaaid; het is fantastisch
Ik was blij verrast door de massale steun van het publiek. Wij ontvangen op ons bedrijf veel mensen. Zij zijn bijna allemaal positief over wat ze zien. Maar die komen uit eigen beweging kijken, dan is een positieve houding logisch. Maar midden in Den Haag melden omstanders dat ze trots zijn op de boeren. Op de snelwegen wordt getoeterd en gezwaaid. Het is fantastisch.
Lees verder onder de foto.
Den Haag, donderdagmorgen 17 oktober, de ochtend na de tweede grote boerendemonstratie in (onder meer) de hofstad. - Foto: ANP
Weer afroming, weer alles gericht op stikstof
Maar wat kunnen we ermee ? Steun van het publiek is belangrijk, maar dat maakt de regels niet. Dat doet de politiek. Helaas lijkt het er nu weer op dat halsoverkop maatregelen worden bedacht om een oplossing voor de stikstof te zoeken. In de brief van de minister van 4 oktober staan voorstellen voor (weer) een referentiedatum en afroming bij overdracht, alles alleen gericht op stikstof. En dat bovenop fosfaatrechten, bovenop bestaande normen voor stikstof en fosfaat, bovenop mestregels en plaatsingsruimte, bovenop regels voor grondgebondenheid, bovenop het verbieden van steeds meer gewasbeschermingsmiddelen, bovenop certificeringen en administratieve plichten.
En dan komen er vast ook nog klimaatmaatregelen aan en eisen voor de energietransitie.
Dat er iets moet gebeuren, is duidelijk. Er zijn knelpunten, op boerenbedrijven, in de bouw en in de natuur
Dat er wat moet gebeuren, is duidelijk. Er zijn knelpunten, op boerenbedrijven, in de bouw en in de natuur. Maar het is niet duidelijk of de voorgestelde maatregelen daarvoor een oplossing zijn. Wat heeft de krimp van de laatste jaren opgeleverd? Wat kunnen we verwachten van nieuwe technieken? Het steeds verder stapelen van regels is in ieder geval géén acceptabele oplossing.
Ruimte voor landbouw én natuur
Het moet duidelijk worden hoeveel ruimte er is voor de land- en tuinbouw én de natuur in de komende jaren. Daarvoor is overleg nodig met veel partijen, maar in ieder geval mét de landbouw. Er zijn regels nodig, die op elkaar afgestemd zijn, die inkomen bieden aan familiebedrijven nu en in de toekomst én die de natuur verder helpen. Werk aan de winkel.