Het landbouwvisiedocument zou wel eens snel in de vergetelheid kunnen raken, denkt Willem Bruil.
Onze premier Mark Rutte denkt bij het woord ‘visie’ aan de oogarts. Nu heeft een van zijn ministers dan toch een soort van visie gepresenteerd. Carola Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit kwam met een visie onder de titel ‘Landbouw, natuur en voedsel: waardevol en verbonden. Nederland als koploper in de kringlooplandbouw’.
Het is eigenlijk nooit goed. Als je gewoon concrete maatregelen neemt, krijg je het verwijt dat het je aan visie ontbreekt. En als je een visie presenteert, roept iedereen onmiddellijk dat die te weinig concreet is.
Dat was ook het commentaar op de visie van Schouten. Mooi hoor, maar hoe dan precies en wat dan? Welke concrete stappen gaan we zetten om die kennelijk zo gewenste kringlooplandbouw te bereiken? Veel boeren die ik sprak zeiden zelfs: ‘Kringloop? Prima, dat doen we al.’
![Deze melkveehouder werkt al jaren volgens de principes van kringlooplandbouw. Hij zaait vanggewassen om mineralen beter te benutten.]( "Deze melkveehouder werkt al jaren volgens de principes van kringlooplandbouw. Hij zaait vanggewassen om mineralen beter te benutten.")
Deze melkveehouder werkt al jaren volgens de principes van kringlooplandbouw. Hij zaait vanggewassen om mineralen beter te benutten.
Visie met gebreken
De visie bevat drie hoofddoelen: verbetering van de economische positie van boeren, tuinders en vissers, een grotere waardering van voedsel en vernieuwing van productiemethodes. Kringlooplandbouw is dan vervolgens het antwoord.
Verder in het stuk zie ik veel reclame voor de agrarische sector. Het is dan ook niet vreemd dat de landbouworganisaties tamelijk positief zijn. De vraag is nu: hoe gaat dit doorwerken?
Ook daarop geeft de visie een antwoord: beleidsvoornemens, plannen en voorstellen kunnen op 9 punten worden getoetst. Een daarvan is bijvoorbeeld: leveren ze een bijdrage aan de erkenning van waarde van voedsel en het versterken van de relatie tussen boer en burger? Een andere: versterken ze de sociaal-economische positie van de agrarisch ondernemer in de keten?
Het fosfaatrechtenstelsel zou – gemeten aan deze visie – onmiddellijk ingetrokken moeten worden
Het zou natuurlijk aardig zijn om deze meetlatten (en dan ook de andere 7) niet alleen voor toekomstige zaken te hanteren, maar ook eens naast maatregelen te leggen die in het recente verleden zijn genomen. Neem bijvoorbeeld eens – willekeurig – de invoering van het fosfaatrechtenstelsel.
Leg je die langs deze visie, dan kom je al snel tot de conclusie dat op geen van de 9 vragen een positief antwoord kan worden gegeven. Het is dan onontkoombaar: dat stelsel moet onmiddellijk worden ingetrokken. Dat zal dan toch wel niet de bedoeling zijn.
Visie vooral vrijblijvend
Goed. Als het alleen een visie voor de toekomst is, dan is dat natuurlijk ook al wat waard. Maar er hoort nog wel een spoorboekje bij. En een wetgevingsprogramma.
Zo heeft iedereen het tegenwoordig over grondgebondenheid (de visie niet; dat zou misschien al te concreet zijn). Wat mij betreft stel je eerst vast wat daaronder wordt verstaan en vervolgens wanneer en hoe je dat gaat bereiken. Daar zou iedereen dan rekening mee kunnen houden.
Concreet: ik ben bang dat dit visiedocument snel in de vergetelheid zal raken. Misschien toch eerst nog even naar de oogarts.