‘Doen de vlakke, groene weiden pijn?’

We zijn een dagje naar Texel geweest. We hadden dat eiland nog nooit bezocht en met de kuil onder het plastic hadden we tijd. Toch makkelijk, een zoon thuis, die dan melkt.

We reden eerst door het mooie Gelderland. De weiden, omzoomd door bomen boden een gezellige aanblik. Dat veranderde in de Flevopolder. Het blijft een kaal gebied, met grote bedrijven en weinig koeien in de wei. Daarna de weg door het IJsselmeer naar Enkhuizen. Nog nooit langs gereden, maar apart met water aan beide kanten en zeilbootjes met in de zon glinsterende zeilen.

Landschapspijn in Noord-Holland

Toen volgde Noord-Holland. Dat was een tegenvaller. Ook hier grote boerderijen met grote vlakke weilanden. Wel koppels koeien bij de bedrijven, maar erg eentonig. ‘Landschapspijn’ schoot door mijn hoofd. Dat had ik ergens gelezen.

Na een mooi dagje Texel – een gezellig eiland om langer dan één dag te blijven – kwamen we thuis. Het woord landschapspijn bleef in mijn gedachten doorzeuren. Ik zocht in de krantenbak en kwam het tegen. Het was gebruikt tijdens een discussiebijeenkomst in Amsterdam. ‘Boeren moeten zich schamen’, werd daar geroepen.

Is dat zo? Moeten we ons schamen? Bij ons valt het nog wel mee, vind ik. Het coulisselandschap met weide en bomen blijft gezellig. Maar de polder en in Noord Holland vond ik het vlak en ongezellig. Ik zou er niet graag willen wonen. In Groningen en Friesland zal het nog wel erger zijn.

Via ecologisch naar biologisch-dynamisch

In onze krant las ik het interview met Gerjan Koskamp uit Halle, Gelderland, niet ver van ons vandaan. Zijn vader was van de snelle landbouw. Veel kunstmest, strakke weiden met Engels raai. De zoon gooide het over een andere boeg en ging van via ecologisch naar biologisch-dynamisch. Hij voelt zich er gelukkig bij. Dat zal zeker samenhangen met de uitstekende melkprijzen die ze krijgen, maar er straalde ook tevredenheid vanaf. Hij vindt het boeren op een bedrijf met een rijke bodembiotoop en vele vogels een rijk leven.

Vlakke, strakke weiden met Engels raaigras

Verschil van smaak. Ik goochelde even en kwam een boer tegen, die zijn vlakke, strakke weiden met Engels raaigras prachtig vond. Hij houdt van efficiënt land.

Botsing tussen twee werelden. Ik heb het gevoel dat de groep burgers en boeren, die de grote stallen en vlakke weiden zonder koeien veroordelen, groter wordt. Binnenkort promoveert in Groningen een onderzoeker, die aantoont dat het bodemleven nauw samenhangt met de manier van boeren. En daarmee het verdwijnen van allerlei vogelsoorten.

Boer moet rekening houden met gevoel consument

Een beweging waar wij niet omheen kunnen. Dat moeten, denk ik, vooral de boeren die de koeien binnenhouden en alleen maar maaien op de vlakke raaigrasvelden, zich aantrekken. Zij veroorzaken de landschapspijn bij de consument. Hoe lang pikt die dat nog? Niet voor niets kwam ik ook de vraag tegen: van wie is dat land? Niet alleen van de boer, toch? Ook een beetje van ons.

We houden te weinig rekening met dat gevoel van de consument.