‘Actie vereist in aanpak wateroverlast’

Extreem weer veroorzaakte miljoenen schade. Een eenduidige aanpak is er niet.

De wateroverlast in vooral Limburg en Zuidoost-Brabant trekt de aandacht. Terecht, de schade beloopt in de tientallen miljoenen euro’s. In de regio is op percelen met aardappelen, uien en spinazie het gewas volledig verrot of verwoest. Klimaatdeskundigen waarschuwen dat we maar moeten wennen aan extreme weersituaties. Grote schommelingen in temperatuur, hagelbuien, hevige regenval in korte periodes. Wennen is één ding, het klinkt gemakkelijk. Maar met schadeposten tot in de tien- tot honderdduizenden euro’s is toch vooral de vraag wat de boer eraan kan doen?

Beperkte belangstelling voor BWV

Natuurlijk is daar de zogenoemde Brede Weersverzekering (BWV), in het leven geroepen na de miljoenenschades in 1998 en 2002 en vorstschade in prei in 2010. De overheid wilde niet meer ad hoc bijspringen. Ondernemers kunnen tot 65% subsidie krijgen op de premie. Toch is de belangstelling voor deze verzekering beperkt. Voor sommigen is de schadedrempel te hoog, anderen hikken tegen premie aan.

De beschuldigende vinger gaat nu ook richting waterschappen. Zij zouden niet tijdig hebben ingespeeld op dit veranderende klimaat. Het waterstelsel is ontoereikend om de extreme regen af te voeren. Boeren bereiden schadeclaims voor. Hier is best iets voor te zeggen. Feit is ook dat op veel plaatsen omwille van andere bestemmingen (zoals natuur) het waterpeil juist iets hoger moet liggen. En in drogere periodes – ook die zullen vaker voorkomen! – willen de ondernemers een hoger peil.

Risico nemen

Een eenduidige oplossing is er niet. Zeker ook doordat ondernemers tegenwoordig álle percelen willen gebruiken voor hoog salderende teelten, zoals aardappelen. Met de huidige mechanisatie lukt dit meestal ook wel. De vraag is of zij niet bewust een risico nemen. En wie moet daarvoor opdraaien als het misgaat?

In de evaluatie van deze extreme periode is het goed om alle aspecten op een eerlijke manier te wegen. Wat zijn de knelpunten? Wat kan een waterschap? Welk risico neemt de ondernemer? Wat is overmacht, en wie draait dan voor die schade op? Hier moet worden gepolderd!