‘Oekraïne-referendum: de keus is aan u’

Het associatieverdrag met Oekraïne biedt Nederland kansen in export van agrarische producten. Bovendien ontstaat zo een eerlijker Europees speelveld in handelsbetrekkingen.

Over ruim een week is het zover, dan mag u gaan stemmen over het associatieverdrag wat de Europese Unie met Oekraïne heeft gesloten. Maar stemt u vóór of tegen het akkoord? Ik vertel u graag waarom de land- en tuinbouwsector op 6 april naar mijn mening vóór het verdrag zou moeten stemmen.

Nederland is, na de Verenigde Staten, de tweede exporteur van agrarische producten ter wereld. Om die positie te behouden is het van groot belang dat we onze exportpositie versterken. Het verdrag met Oekraïne biedt daartoe kansen. Het land telt 44 miljoen inwoners en vormt een belangrijke potentiële afzetmarkt die nu nog volop wordt beschermd door protectionistische wetgeving. Het associatieverdrag moet daarin verandering brengen.

Ja stemmen bekent impuls voor BV Nederland

Na Duitsland is Nederland met €5,2 miljard de grootste investeerder in Oekraïne. We exporteren momenteel goederen ter waarde van €800 miljoen naar het Oost-Europese land. Dat bedrag kan in de komende jaren fors oplopen omdat in het verdrag is vastgelegd dat Oekraïne importtarieven grotendeels zal opheffen op agrarische producten als kaas. Instemming met het verdrag zou dan ook een impuls betekenen voor de BV Nederland.

Eerlijker Europees speelveld

Verbetering van de handelsbetrekkingen is misschien niet eens het belangrijkste argument. Een eerlijker Europees speelveld is wellicht nog veel belangrijker. Want hoewel Oekraïne geen lid is van de EU, exporteert het land jaarlijks voor €3,9 miljard aan land- en tuinbouwproducten naar de EU. En dat terwijl de Oekraïense producenten zich niet aan de Europese normen hoeven te houden op het gebied van dier- en plantgezondheid en dierenwelzijn. Denk bijvoorbeeld aan de kooi-eieren.

Het verdrag zorgt er voor dat de normen voor Oekraïense producenten in de komende jaren worden opgetrokken om aan de eisen van Europese consumenten en importeurs te voldoen. Knelpunten kunnen op die manier worden weggewerkt, zodat er op termijn weer sprake kan zijn van een eerlijke markt. Zo is in het verdrag onder meer vastgelegd dat Oekraïne de import van Europese agrarische producten niet in zijn geheel stil mag leggen wanneer er een lokale uitbraak is van een dierziekte. Ziektevrije gebieden mogen in dat geval nog steeds blijven exporteren naar de Oekraïne.

Een ander belangrijk punt is dat Oekraïne heeft aangegeven EU-producten met een beschermde geografische aanduiding te zullen erkennen. Dat is belangrijk voor de producenten van bijvoorbeeld Edammerkaas, Goudse kaas en de Westlandse druif. Erkenning van dergelijke producten zal de export zeker bevorderen.

Streven naar groter en stabiel Europees economisch blok

Tegenstanders vrezen dat met het sluiten van het verdrag de eerste stap op weg naar een EU-lidmaatschap van Oekraïne is gezet, maar daarmee heeft deze overeenkomst niets te maken. Het associatieverdrag heeft wel alles te maken met het streven naar een groter en stabiel Europees economisch blok. Een stabiele buur is voor de Europese Unie namelijk van groot belang. Als Oekraïne ineen zou storten, zou dat grote gevolgen hebben voor Europa.

Het uitblijven van ratificatie van het verdrag, kan leiden tot economische schade voor de Nederlandse land- en tuinbouwsector. Nederland zal bij afwijzing van het verdrag namelijk niet kunnen profiteren van de voordelen die de overeenkomst biedt in tegenstelling tot andere Europese landen. Afwijzing van het verdrag kan ook leiden tot een negatieve houding van het Oekraïense bedrijfsleven, en mogelijk ook van andere Oost-Europese landen, ten opzichte van Nederland. Dat zou nadelig uitpakken voor onze concurrentiepositie.

Ja-stem zorgt niet voor oorlog met Poetin

Ondanks de voordelen die kleven aan een ja-stem voor het verdrag, bestaat bij sommige mensen de angst dat een ‘ja’ zal leiden tot een oorlog met Poetin. Die vrees is onterecht omdat het verdrag al op 1 januari grotendeels in werking is getreden en niet heeft geleid tot een verslechtering van het conflict in Oekraïne. Ook staan de sancties die door de EU tegen Rusland zijn afgekondigd, los van het associatieverdrag.

Een stem vóór het verdrag is een bevestiging van de huidige situatie waarin handelsbelemmeringen met Oekraïne worden afgebouwd en waarin wordt gestreefd naar gelijke standaarden. Een stem tegen het verdrag zal leiden tot een verslechtering van de Nederlandse handelspositie in Europa. De keus is aan u.