Laat de koe in de wei staan

Een grensoverschrijdend probleem verdient een Europese aanpak. Dat geldt ook voor de aanpak van luchtverontreiniging waaraan naar schatting 400.000 mensen per jaar overlijden.

Er zit nou eenmaal geen hek om Nederland dat de vervuilde lucht uit België en Duitsland kan tegenhouden. Daarom heb ik afgelopen week in Brussel uitgebreid gesproken met mijn collega’s over de voorstellen van de Europese Commissie voor verbetering van de luchtkwaliteit.

De Commissie wil onder andere dat de methaanuitstoot fors wordt teruggebracht. Uitvoering van dat voorstel zou grote problemen voor de agrarische sector met zich meebrengen, vooral voor de rundveehouders. De methaanuitstoot in de agrarische sector komt tenslotte door de vertering van gras door koeien. De voorgestelde regels zouden er dan ook toe leiden dat boeren voor hun veevoer niet langer afhankelijk zouden mogen zijn van gras.

Een ander gevolg zou kunnen zijn dat de paard- en rundveestapel sterk moet worden beperkt om aan de verplichtingen voor methaanuitstoot te voldoen. De koeien verdwijnen uit de wei waardoor de graslanden niet langer kunnen worden beheerd. Dat is niet alleen slecht voor het dierenwelzijn, maar ook voor de natuur.

De Commissie gaat nog een stap verder en wil dat ook de ammoniakuitstoot verder wordt beperkt. Het feit dat de ammoniakuitstoot in Nederland sinds 1990 al met 66 procent is teruggedrongen blijft daarbij onopgemerkt. De Commissie wil namelijk voor alle landen een nullijn hanteren. Dat wil zeggen dat Nederland procentueel gezien dezelfde stappen zou moeten zetten als Roemenië en Bulgarije; landen die voor hun recente toetreding tot de EU in beperkte mate werk hebben gemaakt van verbetering van de luchtkwaliteit.

Het voorstel van de Commissie raakt de landbouwsector onevenredig hard. Daarom ben ik van mening dat ook andere sectoren een bijdrage moeten leveren aan een verdere verbetering van de luchtkwaliteit.

Juist de agrarische sector heeft in de afgelopen decennia flink geïnvesteerd in schonere lucht en nu dreigen uitgerekend onze boeren het kind van de rekening te worden. Om dat te voorkomen, heb ik afgelopen week mijn steun uitgesproken voor een kritisch adviesrapport van de Landbouwcommissie. Het rapport adviseert om de beperkingen met betrekking tot methaan uit het voorstel te schrappen. Ook wordt voorgesteld om de doelstellingen op het gebied van ammoniak bij te stellen.

Het huidige voorstel van de Commissie gaat in tegen het voornemen van Eurocommissaris Timmermans om te zorgen voor minder en betere regelgeving. Het voorstel voor zal leiden tot meer regels en minder flexibiliteit per lidstaat. Ook komt de verantwoordelijkheid voor de aanpak van luchtvervuiling voor een groot deel op de schouders van de landbouw te liggen. De Commissie slaat een gat in de lucht en dat kan en zal ik niet zomaar accepteren.