Pacht veilen is niet per se goed voor de landbouw

Openbare veiling pachtgrond door overheid verhoogt overheidsrendement op die grond.

Heel pachtersland kijkt belangstellend uit naar de openbare veiling van pachtgrond, donderdag 11 september in Zwolle. Het Rijksvastgoedbedrijf, voorheen Domeinen, brengt dan ruim 350 hectare pachtgrond opnieuw aan de man middels een openbare inschrijving.

Het gaat om percelen van 18 tot 50 hectare goede tot zeer goede grond in de IJsselmeerpolders. In april dit jaar ontvingen de huidige pachters een brief dat hun contract wordt beëindigd. Dat was slecht nieuws voor de zittende pachter met toekomstplannen. Die dacht de grond te kunnen houden, zolang er geen andere bestemming voor was.

Pachters die de grond jaren in gebruik hebben, worden van het land gegooid. Dezelfde grond terugkrijgen kan, maar daarvoor moeten ze diep in de buidel tasten.

Deskundigen voorspellen dat pachtprijzen, variërend van € 900 tot € 1.350 per hectare per jaar, flink stijgen tijdens de inschrijvingen, tot ver boven € 2.000.

De overheid wil meer opbrengsten genereren uit de grond die ze bezit. Daar is op zich niets mis mee. Als gronden vrijkomen van (erf)pacht, worden die via openbare inschrijving weer uitgegeven in geliberaliseerde pacht. De hoogste bieder mag de kavel pachten.

Of de landbouw gebaat is met een overheid die kortdurende pachtovereenkomsten aangaat met pachters die het meeste betalen voor de grond, is zeer de vraag. Een boer die vooraf weet maximaal vier jaar over de grond te kunnen beschikken, gaat er minder zorgvuldig mee om dan wie die grond voor langere duur heeft.

Dat pachtveiling allerminst duurzaam is, blijkt in extremo uit de opzegging van het pachtcontract met een biologische boer. Afgelopen drie jaar investeerde deze boer in de omschakeling naar biologisch. Komend jaar zou de grond het stempel ‘biologisch’ krijgen. Straks gaat een gangbare boer ermee vandoor.

De bijverschijnselen van de pachtveiling zijn op zijn minst opmerkelijk te noemen in een tijd dat dezelfde overheid duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen hoog in het vaandel heeft staan.