Marktmacht niet nodig?

We zijn verbaasd, Hanna en ik. Twee weken geleden schreven we over onze teleurstelling dat de fusie van Friesland met Campina geen grotere marktmacht heeft opgeleverd. Zo werken Fonterra en Arla nu vanuit Nederland en concurreren ook in de rest van de wereld.

Wat blijkt uit de reacties op onze constatering? Juist, dat boeren dit helemaal niet erg schijnen te vinden: “Concurrentie maakt de bestuurders van de grote zuivelondernemingen scherp. Bovendien hebben boeren meer keuze waar ze met hun melk heen kunnen.” Kortom, geen probleem met het versnipperde aanbod van zuivel in de wereld.

“Wonderlijk”, zegt Hanna.”We kozen voor de fusie om een sterkere aanbieder van zuivel te worden. Zo is dat ook verteld tijdens de fusievergaderingen. Geldt dit argument dan nu niet meer?”

Dat lijkt me wel. Kijk in de wereld om je heen. Fusies zijn aan de orde van de dag. Als laatste weer SABMiller, die Heineken wil overnemen. Om in de markt betere prijzen te realiseren om de aandeelhouders een beter dividend te kunnen geven. Bij de coöperatie is de boer aandeelhouder. Waarom gaat dit dan niet op bij FrieslandCampina?

Dan de inkoop van de supermarkten. Albert Heijn en Jumbo hebben samen met de Superunie de macht in handen. Consumentenorganisaties zeggen: “Hun macht is te groot. Inkopers zijn geslaagd als ze voor de laagste prijs inkopen. Het gevolg is dat teler en boer te weinig krijgen om te leven en teveel om te sterven.”

En zo is het. Dat geldt niet alleen voor Nederland, maar voor heel Europa en verder in de wereld. Zo kopen Lidl en Aldi bijna niet in Nederland, maar centraal in Europa.

Conclusie: marktmacht is kracht en bestaat wel degelijk. Als we dat als boeren ontkennen, moeten we daar de consequenties, lagere prijzen dus, van aanvaarden.

“En niet weer zeuren over de macht van supermarkten. Onze boerenwijsheid – zie de reacties van twee weken terug – zegt ons kennelijk dat wij geen macht van grote coöperaties nodig hebben. Ik ben het er niet mee eens. We zullen loon naar werken krijgen”, sluit Hanna fel af.