Ganzendilemma

Na jarenlange afwezigheid broeden er weer ganzen in Nederland, tot vreugde van natuurbeschermers. Maar hun aantal neemt in rap tempo toe, dus schade en overlast voor boeren.

Veel van mijn columns voor Boerderij gaan over goed nabuurschap tussen landbouw en natuur. Erkennen van elkaars bestaansrecht, rekening houden met elkaars belangen, synergie zoeken waar mogelijk. De omgang met ganzen is in dit verband een belangrijke uitdaging voor zowel natuurbeschermers als boeren.

Dilemma

Voor Natuurmonumenten brengen ganzen een fiks dilemma met zich mee. We zijn blij en trots dat er sinds enkele decennia na jarenlange afwezigheid weer ganzen broeden in ons land. Ganzen zijn mooie dieren en leveren een belangrijke bijdrage aan de natuur. Maar de aantallen nemen snel toe, evenals schade en overlast. Daarvoor willen we onze ogen niet sluiten en daarom willen we samen met andere partijen werken aan een oplossing. Onze achterban verwacht dat ook van ons: ‘niets doen is geen optie’. Die achterban verwacht ook een breed gedragen, goed onderbouwde aanpak, waarbij het doden van dieren niet de eerste, maar de laatste optie is.

Ondeelbaar Ganzenakkoord

Het landelijk ganzenakkoord voldeed aan al deze criteria en kreeg dan ook volle steun van Natuurmonumenten. Jammer dat het de uitvoeringsfase niet heeft gehaald. Essentie van dat akkoord was de combinatie van een stevige aanpak van schade door jaarrond verblijvende ganzen en het respecteren van winterrust voor ganzen die Nederland als trekvogel bezoeken. Dat is een grote verbetering ten opzichte van de gangbare situatie waarin het hele jaar door veel ganzen worden afgeschoten, zonder dat de schade wezenlijk vermindert.

Overijssel

Gelukkig hebben de meeste provincies besloten de essentie van het akkoord vast te houden. Uitzondering is tot nu toe Overijssel. Daar ziet de provincie af van het instellen van winterrust en daarmee van een breed gedragen, evenwichtige aanpak. De natuurorganisaties doen daar dus níet mee aan maatregelen in de zomer. Overijssel verschuift daarmee ook het probleem richting andere provincies.

Winterrust voor trekganzen

Elders is deze zomer al voortvarend gestart met een pakket maatregelen om de schade te verminderen. Alle partijen moeten zich volop inzetten om dit voor elkaar te krijgen: jagers, boeren, natuurbeheerders, provincies. Ik ga er vanuit dat eenieder dit ook waar maakt. Daarna volgt de andere kant van de medaille: winterrust voor de trekganzen. Samen met Vogelbescherming, Staatsbosbeheer en de12Landschappen houden we provincies aan deze afspraak.