Systematiek pachtprijs werkt niet goed

De nieuwe pachtprijzen die per 1 juli ingaan, wijken soms sterk af van de huidige. De nieuwe normen die staatssecretaris Dijksma bekend heeft gemaakt, betekenen grosso modo een stijging voor akkerbouwgrond en een daling voor grasland.

De nieuwe bedragen kunnen voor ingewijden niet echt een verrassing zijn. Ze vloeien voort uit een systeem dat in 2007 is ingevoerd. Daarin worden steeds de gerealiseerde opbrengstprijzen van de afgelopen vijf jaar verrekend. Dit is zo bedacht om al te grote fluctuaties tegen te gaan en de invloed van toevallige omstandigheden in één jaar te dempen. Het is geen garantie voor een stabiele pachtprijs. Integendeel, de landbouwmarkten zijn de afgelopen jaren steeds minder beschermd en dus volatieler geworden. Die schommelingen in de opbrengstprijzen zie je dus op termijn terug in de pachtprijzen.

En dat is logisch. Er moet ergens een koppeling zijn tussen opbrengend vermogen van de grond en de prijs die je er voor betaalt als huurder. De kritiek op de nieuwe normen is voor een beetje voorspelbaar, het is bijna een ritueel. Hoe het ook uitpakt, er is altijd iemand niet blij.

Vraag is niet of deze nieuwe normen wel goed zijn, maar of het systeem wel beantwoordt aan wat we er met zijn allen van verwachtten. En dan is de conclusie: nee. Niemand is blij met die grote schommelingen; pachters noch verpachters. Dat bleek onlangs ook al uit de rapportage van jurist Willem Bruil. De nieuwe commotie over de nieuwe prijzen bewijst nogmaals dat de systematiek dus op de helling moet.