Soja-oogst in de VS. <br /><em>Foto: Henk Riswick</em> AlgemeenAchtergrond

Monsanto kan Bayer’s imago schaden

Bayer wil de meest controversiële naam in de agribusiness kopen: Monsanto. Dat bedrijf wordt door de groene lobby afgerekend op zijn geloof in transgene gewassen. Toch lijkt Bayer niet bezorgd over eventuele imagoschade.

Bayer en Monsanto hebben een overnamedeal gesloten. Het is de tweede immens grote deal in de agribusiness in een week tijd; eerder maakten de Canadese kunstmestreuzen PotashCorp en Agrium bekend samen te gaan. Monsanto is de meest controversiële naam in de agribusiness.

Imagoschade voor Bayer

Voor aandeelhouders van Monsanto lijkt de deal positief, want Bayer biedt een flinke premie op de beurskoers. Maar de eigenaren van Bayer lieten het aandeel sinds de bekendmaking rap zakken. Ze zijn bezorgd over de hoge kosten van de deal, maar ook de imagoschade die het overnemen van Monsanto met zich mee neemt.

Monsanto doelwit van activisten

Want als één bedrijf in de agribusiness oproept, is het wel Monsanto. Prominente activisten richtten in Den Haag een heus Monsanto Tribunaal in en periodiek worden wereldwijd in omvang verschillende Marsen tegen Monsanto georganiseerd. De Franse schrijfster Marie-Monique Robin wijdde een compleet boek aan de vermeende kwaadaardigheid van de onderneming.

Het bedrijf wordt bekritiseerd omdat het, niet bijna religieus fanatisme, genetische modificatie van gewassen in de markt heeft gezet. De “GMO”-gewassen zouden slecht zijn voor mens, dier en milieu. Wetenschappers beamen dat overigens niet, maar in Europa wordt de technologie niettemin onder druk van de lobby tegengehouden en in de VS is ze niet onomstreden.

De Franse schrijfster Marie-Monique Robin wijdde een compleet boek aan de vermeende kwaadaardigheid van Monsanto.

GMO-zaden en Agent Orange

GMO-zaden zijn niet de enige reden dat Monsanto onder vuur ligt. Het zette in de tijd dat het een breed georiënteerd chemiebedrijf was Pcb’s in de markt en verkocht tijdens de Vietnamoorlog het ontbladeringsmiddel Agent Orange aan het Amerikaanse leger. Het middel leidde tot kanker bij duizenden Amerikaanse soldaten en mogelijk miljoenen Vietnamezen.

Transgene gewassen

De eerlijkheid gebied te zeggen dat Monsanto niet de enige partij was die pcb’s en Agent Orange verkocht, zoals het ook nu niet de enige partij is die transgene gewassen verkoopt. Het bedrijf transformeerde zichzelf bovendien vanaf 1995, toen topman Robert Shapiro oude chemie-onderdelen in de verkoop deed. Met de opbrengst kocht Monsanto een lange reeks biotechnologiebedrijven.

Het hielp even. Monsanto bracht als eerste een transgeen product op de markt. De technologie werd direct en met veel Amerikaanse bravoure in de markt gezet als een ‘game changer’. Ruim 20 jaar later hebben transgene mais en soja een dominante positie ingenomen in de VS, Brazilië en Argentinië.

Monsanto bracht als eerste een transgeen product op de markt. De technologie werd direct en met veel Amerikaanse bravoure in de markt gezet als een ‘game changer’. Ruim 20 jaar later hebben transgene mais en soja een dominante positie ingenomen in de VS, Brazilië en Argentinië.

‘Bayer krijgt door overname ongekende marktmacht’

Transgeen katoen domineert dan weer in India en Pakistan. Een beetje kort door de bocht, kopen boeren daar waar het mag op grote schaal transgeen zaad. Een commercieel succes dus, maar de groene lobby zou de technologie nooit accepteren. Vanuit de groene hoek wordt negatief gereageerd op de deal. Het samengaan van Bayer en Monsanto is ‘slecht nieuws voor duurzame landbouwers, consumenten en het milieu’, aldus beleidsmedewerker Dirk Zimmermann van Greenpeace.

Bayer krijgt door de overname van Monsanto volgens de Duitsers ‘een voorheen ongekende marktmacht’. Zimmermann waarschuwt de politiek rekening te houden met de groeiende lobbykracht van Bayer. Hij roept de politiek enigszins melodramatisch op ‘de rug recht te houden’ tegenover de chemiereus, die naast een groot zaden- en gewasbeschermingsbedrijf ook een miljardenomzet realiseert met medicijnen.

Groene retoriek

Bayer lijkt zich niet heel druk te maken om eventuele imagoschade die het overnemen van Monsanto met zich mee neemt. Alle kritiek ten spijt, heeft Monsanto commercieel behoorlijk geboerd. Boeren zijn blijkbaar minder gevoelig voor de groene retoriek dan sommige burgers. Bovendien heeft Bayer zelf ook de nodige schandalen achter de rug.

Bayer, IG Farben en de gaskamers

Bayer was ooit onderdeel van het IG Farben, dat de nazi’s voorzag van zenuwgas voor de gaskamers. Bayer promootte eind negentiende eeuw zelfs heroïne als medicijn voor kinderen met een griepje. In de landbouw ligt Bayer samen met concurrent Syngenta onder de loep als producent van zaadcoatings die in verband worden gebracht met bijensterfte.

De overname biedt Monsanto mogelijk de kans een nieuwe start te maken. Bayer sluit niet uit dat de bedrijfsnaam Monsanto zal komen te vervallen en zal het communicatiebeleid naar Leverkusen toe trekken.

Bayer was ooit onderdeel van het IG Farben, het bedrijf dat de nazi’s voorzag van zenuwgas voor de gaskamers. Bayer promootte eind negentiende eeuw zelfs heroïne als medicijn voor kinderen met een griepje.

Beheer
WP Admin