SDa wil antibioticabeleid aanpassen

De daling van het antibioticagebruik in de veehouderij stagneert. Het is tijd voor een aanpassing van het beleid, vindt de SDa.

Het antibioticagebruik in de veehouderij is in 2014 met 0,65% licht gedaald, zo blijkt uit cijfers van de stichting Diergeneesmiddelen Autoriteit (SDa). De doelstelling om in 2015 70% minder antibiotica te gebruiken dan in 2009, werd hiermee niet gehaald. De teller bleef op ongeveer 58% steken.

Volgens Jos Werner, voorzitter van de SDa, heeft de doelstelling van 70% reductie haar scherpte verloren. “Niemand ligt meer wakker van dit getal, behalve misschien de politiek”, aldus Werner. Het gaat meer om een verantwoord gebruik van antibiotica. “We moeten veel meer een sectorspecifiek beleid gaan voeren. De ene sector scoort beter dan de ander, maar er is voldoende ruimte om verdere reductie te halen”, verwacht Werner.

Stichting Autoriteit Diergeneesmiddelen (SDa) adviseert de systematiek om het antibioticagebruik te verminderen aan te passen. Het huidige benchmarksysteem heeft zijn werk gedaan, zegt Dick Heederik, voorzitter van het Expertpanel van de SDa. Door de reductie in het antibioticagebruik zijn de verschillen in het gebruik tussen de bedrijven ook afgenomen. Het is daarom volgens de SDa verstandig om de huidige systematiek aan te passen.

In de huidige systematiek worden veehouderijbedrijven en dierenartsen verdeeld in drie categorieën:

1. bedrijven die weinig antibiotica gebruiken zitten in het groene (streef-)gebied;
2. bedrijven die te veel gebruiken zitten in het rode (actie-)gebied;
3. en daar tussen ligt het oranje (signalerings-)gebied.

Tot nu toe moest alleen op bedrijven in het rode gebied direct actie worden ondernomen.

Bij de sectoren die goed scoren adviseert SDa om over te gaan tot twee categorieën, waarbij zowel bedrijven die in het huidige oranje als rode gebied actie moeten ondernemen. Bij de melkveehouderij en de varkenssector lijkt deze situatie in zicht te komen. Bij vleesvarkens zit 90% van de bedrijven in het groene gebied, bij zeugen is dit 85%. Bij melkvee zit 93%van de bedrijven in het groene gebied. Bij vleeskalveren zit – afhankelijk van het type bedrijf – tussen de 21 en 54% van de bedrijven in het streefgebied. Bij vleeskuikens gaat het om 70% en bij kalkoenen is het 50%. Bij sectoren waar de verdeling in antibioticagebruik nu nog heel breed is, zoals bij de kalversector, wordt de huidige systematiek voortgezet. Hierbij worden de waarden voor de verschillende categorieën wel aangescherpt.

Nog steeds bedrijven die geen veranderingen laten zien

SDa constateert dat er nog altijd bedrijven in het signalerings- en actiegebied zijn die geen veranderingen in gebruik van antibiotica laten zien. Deze bedrijven moeten extra maatregelen nemen om het gebruik te verlagen. Vooral in de kalversector is er met bijna 40% van de bedrijven die drie jaar in het oranje en rode gebied zitten zeer veel structureel hoog gebruik, zegt Heederik. Juist bij bedrijven die meerdere jaren te veel antibiotica gebruiken is het risico op resistentievorming groot.

Samen met de sector wordt onderzocht wat de oorzaak is van dit hoge gebruik. Hierbij wordt gekeken naar onder andere het management op bedrijven, de structuur van bedrijven (open of gesloten bedrijven), de bio-security op de bedrijven en of er vermijdbaar of niet-vermijdbaar gebruik van antibiotica is. Er wordt gezocht naar de zogeheten kritische succesfactoren die bedrijven die nog slecht presteren moeten helpen het antibioticagebruik te verminderen. SDa gaat komende tijd in gesprek met de sector over het aanpassen van het beleid.