Bodemprijs voor Franse melk biedt boeren weinig garantie

De Franse melkveehouders zouden, zo is vorige week afgesproken, tot eind dit jaar minimaal 34 cent per liter voor hun melk moeten vangen. Maar die bodemprijs lijkt aan alle kanten lek en biedt de boeren weinig garantie. Niet voor niets zijn ze in de dagen na het ‘akkoord’ direct weer de straat op gegaan.

Zoals wel vaker in Frankrijk staat er in het akkoord zelf eigenlijk wat anders dan wat de hoofdpersonen er over hebben geroepen. Wat feitelijk is afgesproken, is dat de supermarkten voor zuivelproducten een paar centen meer rekenen zodat de zuivelbedrijven er gemiddeld 360 euro per 1.000 liter voor vangen.

Dat geldt echter alleen voor eigen merken van de grote supermarkten en voor goedkopere merkproducten, samen goed voor niet meer dan een kwart van de in Frankrijk verwerkte melk. Uiteindelijk zou dat, over de hele linie gezien, moeten resulteren in een ‘gegarandeerde’ melkprijs van 340 euro per 1.000 liter ofwel 34 cent per liter.

Het Franse poldermodel

”Dat is vier cent meer dan wat we nu vangen. Een goed resultaat om mee te beginnen maar nog lang niet voldoende,” riep voorzitter Thierry Roquefeuil van de Fédération nationale des producteurs du lait FNPL na het crisisberaad op het ministerie van landbouw uit. Roquefeuil zat zelf bij minister Le Foll van landbouw aan tafel en behoort dan ook eigenlijk tot wat je het Franse poldermodel kunt noemen.

De niet zo polderende kleine boerenbonden haalden de afspraken echter direct onderuit. ”Dat minimum geldt maar voor een deel van onze melk, alles wat bijvoorbeeld wordt gebruikt buiten het winkelkanaal en voor de export valt er niet onder. Je zult zien dat we in de praktijk hooguit 31 cent per liter vangen, nauwelijks meer dan de huidige melkprijs,” legt Josian Palach, nationaal secretaris van de Confédération Paysanne uit.

Politieke prijs

”Het gaat om een politieke prijs, bedoeld om de gemoederen wat te kalmeren, maar in feite is het geen goed akkoord. We worden er geen cent beter van,” voegt zijn collega Yannick Bodin van de Coordination rurale in la Manche er aan toe.

De organisatie van zuivelfabrikanten FNIL stelt op haar beurt dat het de minimumprijs nooit kan garanderen. Ook deze federatie benadrukt ‘dat het akkoord alleen slaat op een beperkt aantal van onze producten en zeker niet op de export’.

Druk op prijzen zal aanhouden

”Voor die producten zullen we het spel meespelen. De prijs die we de boeren uit kunnen betalen, wordt echter voor een groot deel bepaald door wat producten als industriele boter, melkpoeder en lactoserum opbrengen. Door het huidige overschot aan melk zal de sterke druk op de prijzen voorlopig aanhouden.”

De FNIL zegt wel toe dat wat de supermarkten extra willen betalen voor melk en zuivel direct aan de boeren door te geven. Dat de boeren hen aan hun woord zullen houden, bewijst het feit dat daags na het overleg alweer grote acties plaatsvonden bij het hoofdkantoor van Lactalis, de grootste kaasfabrikant van Europa die een groot deel van haar productie exporteert.

Zoveel mogelijk zuivel uit eigen land verkopen

Er zit nog één angel in het akkoord die vooral de buitenlandse concurrentie dwarszit. De supermarkten hebben ook beloofd dat ze zoveel mogelijk zuivel uit eigen land zullen verkopen. Het doel is zelfs tot 100 procent Frans te komen. Dat is ook precies de reden waarom de Franse boeren hun gram de laatste dagen vooral richten op de grenzen en op vrachtauto’s met buitenlandse producten – naast zuivel natuurlijk ook vlees, groente of fruit.

Problemen nog niet opgelost

Tot woede van onder meer de Spaanse autoriteiten hebben ze inmiddels tientallen vrachtwagens met buitenlandse waar leeggehaald en de inhoud uitgedeeld of op straat gegooid. De afgelopen dagen hebben de boeren bijvoorbeeld ook weer enkele tankwagens met Belgische melk aangehouden en leeg laten lopen. Dat bewijst eens te meer dat het noodplan van president Hollande en het zogenaamde akkoord over de minimumprijs voor melk de échte problemen voor de Franse boer nog altijd niet oplossen.