Extra moet uit de markt komen

Drie weken geleden kwam de commissie Van Doorn met een advies voor inrichting van de intensieve veehouderij in Nederland. Nu ligt er weer een rapport over waar het heen moet met de veehouderij. Vorige week presenteerde Hans Alders zijn rapport Van mega naar beter. Het is de neerslag van de megastallendialoog die onder Alders’ leiding de afgelopen maanden plaatsvond.
Het is eerst goed om te kunnen vaststellen dat ook de samenleving, de Nederlandse burger, niet goed raad weet met de term ‘megastal’. Een stal kan diervriendelijk zijn of niet, meer of minder milieubelastend, mooi of lelijk, maar met groot of klein heeft dat volgens de Nederlandse burgers weinig te maken. Deskundigen wisten dat al, maar wat de burger vond, was afwachten. Nu weten we het. Mega is geen issue.
Wat wél aan de orde is, is het grote verschil tussen wat wettelijk in de veehouderij mogelijk is en wat de burger wil. ‘Voldoen aan wet- en regelgeving betekent nog geen acceptatie’, schrijft Alders in zijn rapport. De maatschappelijke eisen aan de veehouderij blijken een stuk verder te gaan dan de minimumregelgeving.
De vraag is nu hoe het gat tussen regels en burgerperceptie te dichten. Moet dat via aangescherpte overheidsregels voor de veehouderij - ex-milieuminister Alders zit op die lijn - of via de markt?
Antwoord: via de markt. De wetgever zorgt voor wetenschappelijk onderbouwde eisen voor een verantwoorde veehouderij. Wat de burger daar aan emotionele eisen bovenop legt, kan via concepten als Biologisch of Beter Leven 2.0 en daarvoor moet de consument de portemonnee trekken.
Zo wordt dan ook het best afgerekend met de in beide rapporten verguisde freeriders, ondernemers die de wet aan hun laars lappen. Waarbij dan ook maar even gezegd moet zijn dat deze freeriders alleen maar kunnen gedijen in een klimaat waarin de overheid de naleving van haar eigen regels onvoldoende controleert.