Retoriek

Zo bepleitte de 'denkgroep- Wijffels' tien jaar geleden 'een noodzakelijk herontwerp' van de sector. Toenmalig minister Brinkhorst verklaarde met de van hem bekende stelligheid, dat het rapport Wijffels zou worden uitgevoerd: "Punt." Enkele jaren later organiseerde minister Veerman een debat over de intensieve veehouderij, met als conclusie dat deze sector mocht blijven, maar dat 'het roer om moest'. 'De stormbal is gehesen', aldus Veerman.

De ontwikkelingsrichting van de veehouderij is echter niet wezenlijk veranderd door alle rapporten, visies en debatten. Dat was ook niet te verwachten, want met retoriek breng je geen veranderingen tot stand. Daar heb je beleid voor nodig. Zo krijgen varkens meer ruimte en verdwijnt binnenkort de legbatterij, gewoon door regelgeving.

Het zwakke punt van alle 'visionaire' verhalen over de veehouderij is dat ze de spanning tussen maatschappelijke wensen en economische haalbaarheid niet op weten te lossen. Dat geldt ook voor het rapport-Alders. Daarin worden, conform de heersende mode, verschillende scenario's geschetst, waaronder een 'concurrerende' en een 'zorgzame' veehouderij. De suggestie dat tussen die opties valt te kiezen, is niet juist. Ook een zorgzame veehouderij moet haar producten op de markt afzetten en zal dus concurrerend moeten zijn. Het gaat niet om kiezen, maar om verstandig combineren.

Volgens Alders is de grootte van de stal eigenlijk niet zo belangrijk. Dat betekent dat de dialoog over de megastallen in feite overbodig was. Maar de stelling dat stalgrootte er niet veel toe doet, kun je alleen verdedigen als je het door Wijffels geschetste ideaal dat 'kippen kunnen scharrelen, varkens kunnen wroeten en koeien in de wei kunnen grazen', loslaat. Want naar buiten gaan is er voor dieren op megabedrijven echt niet bij en wroeten in het stro evenmin. Achter de genoemde stelling gaat dus een fundamentele keuze schuil.